کدام‌یک بهترین فیلم بر اساس جنایتی واقعی است: «خاطرات قتل» یا «زودیاک»؟

در میان سیل عظیم سریال‌های محبوب سال‌های اخیر که داستان جنایات واقعی را روایت می‌کنند، «خاطرات قتل» (Memories of Murder) و «زودیاک» (Zodiac) دو اثر ماندگار این ژانر در سینما هستند.

هرچقدر توجه طرفداران این سبک در سال‌های اخیر به سمت تلویزیون جلب شده است، این دو اثر سینمایی که به ترتیب توسط بونگ جون هو (Bong Joon Ho) و دیوید فینچر (David Fincher) ساخته شده‌اند، همچنان در رقابتی تنگاتنگ برای کسب عنوان بهترین فیلم جنایت واقعی هستند. «زودیاک» داستان قاتل معروف در سانفرانسیسکوی دهه 1970 را نمایش می‌دهد و «خاطرات قتل» یک فیلم کره ای با ماجرای قاتل زنجیره‌ای دهه 1980 در کره‌ی جنوبی سروکار دارد، قاتلی که پس از 30 سال بالاخره پیدا شد. اما کدام‌یک از این دو، بهترین هستند؟ با بررسی 5 دلیل برای انتخاب هر کدام از دو فیلم به عنوان بهترین اثر جنایت واقعی، با پی اس آرنا همراه باشید.

 

10 «خاطرات قتل»: بازیگر اصلی

بونگ جون هو و سونگ کانگ هو (Song Kang-ho) در طول حرفه‌شان چندین بار با یکدیگر همکاری داشتند که آخرین آنها موفقیت بی‌نظیرشان در فیلم «انگل» (Parasite) بود. «خاطرات قتل» اما به جرات بهترین بازیگری کانگ هو است. در این فیلم که دومین همکاری این بازیگر و کارگردان است، او نقش کارآگاهی خشن و غیر موثر را فوق‌العاده بازی می‌کند.

بازیگر نقش اصلی «زودیاک»، جیک جیلنهال (Jake Gyllenhaal)، نیز بازی خیلی خوبی دارد، اما به علت اینکه او زمان فیلم را با بازیگران توانای دیگری تقسیم می‌کند، بازی او به اندازه‌ی کنگ هوی فراموش‌نشدنی به چشم نمی‌آید.

 

9 «زودیاک»: مجموعه‌ی بازیگری

دلیل اصلی که نقش اصلی این فیلم به اندازه‌ی اثر کره‌ای به چشم نمی‌آید، این است که مجموع بازیگران آن عالی هستند. رابرت گریاسمیت با بازی جیلنهال پرده‌ی سوم فیلم را در دست می‌گیرد، اما تا قبل از آن ما شاهد بازیگران و نقش‌های بی‌نظیر دیگری هم بودیم. مارک رافلو (Mark Ruffalo) در نقش کارآگاه معروف پرونده عالی بازی می‌کند و رابرت داونی جونیور (Robert Downey Jr) نیز با بازی در نقش خبرنگار عجیب فیلم، موفق می‌شود شهرت خود را بازیابد. آنتونی ادواردز (Anthony Edwards)، کلویی سونی (Chloe Sevigny) و جان کرول لینچ (John Carroll Lynch)  هم از دیگر بازیگران به‌یادماندنی این اثر هستند.

 

8 «خاطرات قتل»: هبوط به سوی دیوانگی

هر دو فیلم وسواسی که از طریق دنبال کردن یک قاتل زنجیره‌ای به وجود می‌آید را به زیبایی به تصویر می‌کشند. هر دو اثر نشان می‌دهند که تلاش برای رسیدن به عدالت، ذهن کسانی که درگیر این پرونده‌ها بودند را چگونه درگیر و آنها را در خود غرق می‌کند. اما این فیلم بونگ جون هو است که این وسواس را بهتر از «زودیاک» به بیننده منتقل می‌کند چرا که ما زمان بیشتری را با پلیس‌ها همراه هستیم و در این مسیر، زوال ذهنی آنها مشخص‌تر انجام می‌گیرد. این در حالی است که وسواس گرِی اسمیت (Graysmith) چندان روشن نیست.

 

7 «زودیاک»: طنز

با وجود اینکه ممکن است با ژانر آنها در تضاد باشد، اما مقداری کمدی سیاه در تاروپود هر دو فیلم تنیده شده‌ است. وجود طنز در چنین آثاری با موضوعات ناراحت‌کننده می‌توانست تصمیمی خطرناک باشد، اما با این وجود هر دو موفق می‌شوند که بدون بی‌احترامی به قربانیان جنایات واقعی که به تصویر کشیده‌اند، لحظات کمدی را در خود جای دهند. فینچر  استفاده‌ی بیشتری از این استراتژی به نسبت جون هو می‌کند و نتیجه بی‌نظیر است. از رابطه‌ی مادرانه بین کارآگاهان تا تضاد شخصیتی جیلینهال و داونی جونیور، «زودیاک» می‌داند که چطور فشار روی بینندگان را کاهش دهد.

 

6 «خاطرات قتل»: وحشت

بونگ جون هو فیلم‌سازی بااستعداد است که توانایی  دست و پنجه نرم کردن با ژانرهای مختلف را دارد.  با این حال، در این فیلم او موفقیت خود در ساخت لحظات ترسناک را کاملاً به طرفداران خود اثبات می‌کند. با اینکه هر دو فیلم تمرکز بیشتر بر روی تحقیق دارند و ما کمتر صحنه‌ای از قتل‌ها را شاهد هستیم، فیلم کره‌ای اما سکانس‌های ترسناک فوق‌العاده‌ای، مانند صحنه‌ای که زن زیر باران تحت تعقیب قرار می‌گیرد، دارد.

 

5 «زودیاک»: تعلیق

فینچر هم در شاهکار خود صحنه‌های ترسناکی را کار کرده است. برای مثال، صحنه‌ی ابتدای فیلم که دو جوان در ماشینشان به قتل می‌رسند. اما این چنین صحنه‌ها بیشتر از اینکه القای ترس کنند، تنش را به بینندگان خود تزریق می‌کنند. مانند موارد گذشته، این خصوصیت نیز در هر دو فیلم وجود دارد، اما این بار فینچر است که سکانس‌های به‌یادماندنی بیشتر را عرضه می‌کند. به عنوان مثال از صحنه‌های پرتنش می‌توان به صحنه‌ای که گری‌اسمیت به ملاقات مردی می‌رود که فکر می‌کند می‌تواند به تحقیقاتش کمک کند اشاره کرد.

 

4 «خاطرات قتل»: پیام

«زودیاک» فیلمی با داستان متراکم است که اطلاعات بسیار زیادی را در خود جای داده و فضایی برای گسترش بیشتر فیلم را ارائه نمی‌دهد. فیلم کره‌ای اما برعکس اثر فینچر، موقعیت بیشتری برای مانور دادن روی موضوعات فراتر از پرونده‌ی جنایی دارد.

فیلم واقعیات و جزییات پرونده‌های قتل را عرضه می‌کند و در کنار آنها روایتی تأمل برانگیز را به نمایش درمی‌آورد. پیام فیلم در این است که ما انسان‌ها به عنوان یک جامعه، هیچ‌گاه نمی‌توانیم بفهمیم که دیگران توانایی انجام چه جنایاتی را دارند و ممکن هر لحظه چشم در چشم یک قاتل باشیم، بدون آنکه از آن آگاه شویم.

3 «زودیاک»: داستان واقعی

برعکس «خاطرات قتل» که با آزادی بیشتری که دارد موفق به روایت داستانی پیچیده‌تر می‌شود، فینچر اما در طول فیلم کاملاً به واقعیت و اتفاقات تاریخی وفادار می‌ماند. کاملاً از فیلم مشخص است که چقدر تحقیق روی داستان صورت پذیرفته است و به همین دلیل هم ما با حماسه‌ای گیرا روبه‌رو هستیم. در لحظاتی ممکن است شما مطمئن باشید که چیزی که روی صفحه‌نمایش می‌بینید کاملاً تخیلی است، اما در عین ناباوری حتی همان لحظات نیز از واقعیت ریشه گرفته‌اند.

 

2 «خاطرات قتل»: پایان‌بندی

هم فیلم آمریکایی و هم اثر کره‌ای داستان‌های پرونده‌های حل نشده‌ای را روایت می‌کنند و چنین داستان‌هایی خطر پایان ناامید کننده برای بینندگان را دارند. «زودیاک» را می‌توان حتی به پایانی نیمه‌کاره متهم کرد، هرچند که این هدف سازنده‌ی فیلم بوده است. ساخته‌ی بونگ جون اما پایانی فراموش‌نشدنی دارد که مانند مشت بر صورت تماشاگران می‌خورد. سال‌ها بعد از ترک نیروی پلیس، کارآگاه پارک دو-مان (Park Doo-man) به صحنه‌ی اولین جنایت بازمی‌گردد و دختری به او می‌گوید که چندی پیش مردی با قیافه‌ی «معمولی» به آنجا سر زده است. سپس پارک به دوربین زل میزند، انگار که قاتل را در میان تماشاگران فیلم پیدا کرده.

 

1 «زودیاک»: نقاب برداشتن از قاتل

با وجود اینکه پرونده‌ی قتل‌های زودیاک حل نشده باقی می‌ماند، اما «زودیاک» تئوری و مدارک متعددی را ارائه می‌دهد که ممکن است به مشخص کردن قاتل کمک کند. فیلم به شخصیتی به طور قطعی انگشت اتهام را نشان نمی‌دهد، اما شواهد همچنان در فیلم وجود دارند. در حالی که برای طرفداران این سبک از ماجراهای جنایی، «زودیاک» تنها کمی مساله را باز می‌کند، اما با وجود حجم عظیمی از مدارک و شواهد، قطعاً بعد از به پایان رسیدن فیلم، هرکدام از بیننده‌ها تئوری خود برای هویت واقعی قاتل را شکل داده‌اند.

در این مطلب ما دو شاهکار سبک جنایی را با هم مقایسه کردیم و همانطور که خواندید، هر کدام از این 2 اثر نقاط قوتی دارند که آن‌ها را تبدیل به آثاری کرده‌اند که بارها آن‌ها را دیده‌ایم و باز هم دست از تماشای دوباره آن‌ها برنمی‌داریم. نظر شما درباره این دو فیلم چیست؟ آیا طرفدار فیلم خاطرات قتل هستید یا فیلم زودیاک فینچر را ترجیح می‌دهید؟