اگر یکی از خلاقانهترین و درگیرکنندهترین کمیک بوکهای تاریخ یعنی The Sandman را نخواندهاید و با این شخصیت مرموز و جذاب آشنایی ندارید، این مطلب برای شما نوشته شده است. در ادامه با معرفی کمیک The Sandman همراه پی اس ارنا باشید.
خیلی از زمانی بازیگران سریال اقتباسی از کمیک The Sandman معرفی شدند، نمیگذرد. بهزودی نتفلیکس روند تولید این سریال را به پایان میرساند و تا قبل از آن زمان و شروع پخش سریال، بهتر است بدانید که چرا The Sandman اینقدر مورد تحسین قرار میگیرد. مرد شنی که میخواهیم از او بگوییم، با دیگر مردهای شنی که در دنیای کمیکها یا در دنیای داستانهای فولکور با آنها آشنا شدهاید فرق دارد.
The Sandman کیست؟
ارباب رویاها، مورفیوس (Morpheus)، سندمن، رویا، او به نامهای زیادی شناخته میشود. Sandman همزمان با اولین موجودی که توانایی رویا دیدن و رویاپردازی داشت بهوجود آمد و تا مرگ آخرین موجودی که بتواند رویا ببیند، زنده خواهد ماند. در واقع میتوان گفت که او نامیراست و یکی از لقبهای او نیز Dream of the Endless است. مفهوم «رویا» بدون او معنایی ندارد و وجودش به رویا دیدن انسانها و موجودات زنده بستگی دارد؛ در واقع «ارباب رویاها» از رویای من و تو تغذیه میکند تا زنده بماند، حین اینکه به من و تو کمک میکند تا بتوانیم رویا ببینیم. پیچیده شد، نه؟ دلیلاش این است که ذات و هویت این موجود پیچیده است و حین وجود داشتن، گویی وجود ندارد؛ ذات The Sandman با ذات مفهومی بهنام «رویا» گره خورده و مثل آن نامتناهی و بیپایان است.
در واقع در دنیای کمیک The Sandman ، مورفیوس تنها نیست و ۶ همکار، دوست، خواهر و برادر (هر چه میخواهید آنها را صدا کنید، برای خودشان فرقی ندارد) دیگر هم دارد که آنها نیز نامیرا و بیپایان هستند که در کمیک با اسم The Endless (بیپایانها) شناخته میشوند. همه اعضای The Endless ارباب، مجری و نماینده مفاهیمی از زندگی هستند و در انگلیسی اسم ۷ عضو این گروه با D شروع میشود: Destiny ،Death ،Desire ،Despair ،Delirium ،Destruction و البته Dream (تقدیر، مرگ، میل، یاس، دیوانگی، نابودی و البته رویا).
سندمن و تمامی دوستهایش با اینکه نامیرا هستند و اگر بخواهند با قدرتشان میتوانند کارهای زیادی انجام دهند، اما محدودیتهایی نیز دارند چون وجودشان با مفاهیمی وابسته است که در نوع خود مطلق هستند. برای مثال سندمن قدرتاش را از رویای دیگران میگیرد و با آن قدرت میتواند نیروها و طلسمهایی بهوجود بیاورد که از قبل وجود نداشتهاند. ناگفته نماند که کمیک The Sandman در دنیای دی سی (DC Comics) جریان دارد و اگر حین خواندن کمیکها با اسامی آشنایی از دنیا مثل تیمارستان آرکهام برخوردید، تعجب نکنید.
چرا The Sandman اینقدر مورد تحسین قرار میگیرد؟
بدون اینکه بخواهیم نکته داستانی خاصی را لو بدهیم و هیچچیز از کمیکها را بهاصطلاح برایتان اسپویل نکنیم، میخواهیم بگوییم که چرا اینقدر از کمیک سندمن دی سی تعریف میشنوید؛ یا اگر تا الان خبر نداشتید که کمیک سندمن چهطور کمیکی است و چه داستانی را روایت میکند، میخواهیم بگوییم که چرا باید سریع به سراغ خواندن آن بروید. کمیک The Sandman با اینکه یک قصه خیالی را روایت میکند، اما حتی «غیرواقعی»ترین عناصر رواییاش نیز در حدی واقعی به تصویر کشیده شدهاند که شما را در یک آن غرق در دنیایشان میکنند. روح دمیده شده در داستان سندمن دستپخت نیل گیمن (Neil Gaiman) است که آخر نام او (یکی از خالقها و نویسنده این کمیک) به گوشتان نخورده، کافی سری به پروفایل IMDBاش بزنید و ببینید جدای از Sandman خالق چه شاهکارهایی بوده است.
دنیای سندمن هیچ فرقی با دنیایی که ما در آن زندگی میکنیم ندارد و همانقدر که در دنیای ما باور به وجود جادو و مفاهیم فرابشری و خیالی وجود دارد، در دنیای سندمن هم مردم در همین حد به این مفاهیم باور دارند؛ حتی خدایان و اساطیر The Sandman ملموستر از اساطیری هستند که ما در دنیایمان میشناسیم، نمونهاش گروه The Endless که در عین قدرتمند بودن، محدود هستند و به هیچوجه کامل و بینقص نیستند. مرزهای خیال و واقعیت در The Sandman خیلی باریکاند و باریکی این مرزها از نظر ادبی، میزان خلاقیت و هنر بهکار گرفته شده در خلق کمیک نیز وجود دارد، اما منظورمان از این جمله چیست؟ پاسخاش میشود دلیل اصلی برای تحسین کمیک The Sandman.
با اینکه از نظر ظاهری و قالب کار، The Sandman یک کمیک بوک است، اما از نظر ادبی و زبانی هیچچیزی برای تبدیل شدن به یک رمان کم ندارد. در واقع اگر تصاویر و طراحیها را از The Sandman حذف کنیم و متنهای نوشته شده را مرتب، با یک رمان ماندگار در تاریخ ادبیات روبهرو هستیم. نویسندگی گیمن کاری با قوه تخیل شما میکند که نیازی به تصویرگری کمیک بوکی نداشته باشید. اما از طرف دیگر نحوه روایت داستان به شکلی پیش میرود که اگر صرفا کلمات را ببینید و بخوانید، نتوانید آنطور که با بالنها و خلاقیتهای پنلبندی کمیک بوکها The Sandman داستاناش را روایت کرده، غرق دنیایش بشوید. The Sandman راویهای متفاوتی دارد و شخصیتهای متعدد که گاه رویا میبینند و گاه آن را زندگی میکنند. کمیک بوک بودن The Sandman به هر چه بهتر زنده شدن دنیا و شخصیتهایش کمک بهسزایی کرده و در نوع خود، یک اثر کاملا نوآور و خلاق است که پیش از انتشار اولیهاش در سال ۱۹۸۹، نظیر نداشته.
سندمن بهشکلی انبوهی از ماجرا، رویا، انواع و اقسام شخصیتها و اسطورهها را در قصه خود جای میدهد که تصور ارائه و روایت این قصه در هر مدیوم دیگری جز کمیک بوک واقعا مشکل میشود. همین که نمیتوان مرز مدیومها و عنصرهای ادبی را در The Sandman مشخص کرد، نشانه شاهکار بودن آن است، زیرا در حدی بهخوبی از تمامی این موارد در روایت قصهاش بهره برده که همه آنها به یکدیگر گره خوردهاند. تاریکی دوستداشتنی یک دنیای خیالی، اما آشنا بودن بیش از اندازه آن و کامل بودن، ولی در عین حال ناقص بودن تمامی اجزا و مفاهیم دنیای سندمن چیزهایی هستند که ثابت میکنند چرا The Sandman یک اثر ادبی و هنری بیمانند و البته ماندگار است.
در نهایت، امیدواریم که با خواندن این مقاله با مورفیوس، ارباب رویاها، و دنیایش آشنا شده باشید. پیشنهاد میکنیم خواندن اولین مجموعه کمیک سندمن دی سی را در لیست اولویتهای کارهایی که در اوقات فراغت انجام میدهید، ثبت کنید و بعد از خواندناش بیایید و در قسمت نظرات برایمان درباره «رویا» بنویسید. اگر هم که با سندمن آشنا بودهاید و کمیکهایش را خواندهاید که ما را از نظرات خود دریغ نکنید.