در چند روز گذشته، محمدحسین مهدویان، کارگردان سریال «زخم کاری» در صفحه اینستاگرام خود پستی منتشر کرد و در آن به سیاست‌های حذف و تغییر محتوا در شبکه خانگی توسط ساترا (سازمان تنظیم مقررات رسانه‌های صوت و تصویر فراگیر) معترض شد که می‌توانید جزییات آن را اینجا بخوانید.
چندی بیشتر نیست که این سریال در شبکه خانگی در حال پخش است در حالی که اولین محصولی است که مجوز رسمی برای «انتشار» را از ساترا دریافت کرده و حالا این سازمان نه تنها به انتشار سریال‌های خانگی روی آورده بلکه به شکل رسمی به تولید محتوا نیز ورود کرده است.
نزدیک به یک سال است که سریال‌های شبکه خانگی بحث برانگیز شده‌اند؛ مجوز تولید، نحوه ساخت و کیفیت خروجی از موضوعات این بحث‌ها هستند. محتوای این آثار نیز موضوع اصلی مناقشه‌های نهادها، منتقدان و چهره‌های فرهنگی بر سر اینها بوده است. سال گذشته بر اثر خروجی این سریال‌ها و حجم خشونت، روابط از هم گسیخته و بی پرده، حجم استعمال دخانیات و مشروبات الکلی و دیگر موارد انتقادهای مختلفی به وزارت ارشاد که مسئولیت تولید و انتشار این محتوا با آنها بود وارد شد. این انتقادات اکثراً از سوی سایر رسانه‌های فعال در زمینه تولید محتوا بیان شد. درنهایت برای مدتی صدور مجوز تولید سریال از طرف ارشاد لغو شد. این وضعیت باعث ایجاد بلاتکلیفی در ساخت سریال‌ها شد زیرا نهادی مسئولیت اعطای مجوز به آنها را بر عهده نگرفته بود.
همین بلاتکلیفی‌ها باعث شد پس از مدتی دوباره مجوزها با مسئولیت خود ارشاد صادر شود. ضمن آن اما ساترا به عنوان سازمان تنظیم مقررات صوت و تصویر فراگیر سعی کرد تا در زمینه تنظیم مقررات فضای مجازی فعالانه‌تر برخورد کند. این سازمان که در زمینه تنظیم گری محتوای فضای مجازی فعالیت می‌کرد، حالا با استناد به قوانین جدید معتقد است مسئولیت تولید محتوای حرفه‌ای فضای مجازی به آنها سپرده شده و از ابتدای امسال دست به تاسیس و تشکیل شوراهای محتوایی در این راستا هم زده است. شورایی که در راس آن علی اصغر پورمحمدی از یکی از باسابقه‌ترین مدیران سازمان صداوسیما قرار دارد. علی اصغر پور احمدی به تعامل با هنرمندان و سینماگران مشهور است.
پس از این اعتراض، علی سعد معاون کاربران و تنظیم‌گری اجتماعی ساترا نیز که «زخم کاری» از این مرکز مجوز ساخت دریافت کرده است، در پاسخ به محمدحسین مهدویان در صفحه توییتر خود نوشت:
«هم پلتفرم داخلی را حمایت می‌کنیم و هم دیده‌بان چارچوب‌های فرهنگی کشور هستیم. با شروع پخش سریال «زخم کاری»، شاهد انتقادهایی از دو سوی طیف بودیم. بخشی از دغدغه‌مندان فرهنگی معتقد به توقیف سریال بودند که برای رسیدن به آن فعالیت‌های رسانه‌ای و رایزنی‌هایی هم انجام دادند.
بخش دیگری نیز معتقد بودند سریال تولیدشده می‌بایست بدون هیچ‌گونه بازبینی پخش شود. حفظ تعادل میان این دو طیف اقدامی سخت و پیچیده است. در ماجرای «زخم کاری»، اقدام وزارت ارشاد در شکایت به دادسرای فرهنگ و رسانه برای توقیف سریال مذکور، مسأله را پیچیده‌تر از قبل کرد.
با وجود همه سنگ‌اندازی‌های انجام‌شده بر تصمیم خود مبنی بر پخش سریال اصرار کردیم. اصل عملکردی ساترا حمایت از تصمیماتی است که حاصل فرایندهای حرفه‌ای و کارشناسی است.
همان‌طور که در موضوع شکایت وزارت‌ارشاد از انتشار سریال «زخم کاری» به‌رغم صدور پروانه ساخت، مدیران ساترا هزینه دادگاهی‌شدن را با هدف حمایت از پلتفرم‌های داخلی می‌پردازند، انجام برخی از اصلاحات که در فرایند کارگزاری محتوایی و بازبینی آن تایید شده، بخشی از رویکرد حرفه‌ای و فرهنگی ساتراست.»
دو روز قبل از اعتراض‌های مهدویان به تغییر محتوا توسط ساترا، علی سعد در توییت دیگری درباره تلاش وزارت ارشاد برای توقیف سریال زخم کاری نوشت:
«وزارت ارشاد با تایید فیلم‌نامه و اعطای پروانه ساخت به سریال «زخم کاری»، صلاحیت اعتراض به محتوای سریال را ندارد. بسیاری از انتقادهای مطرح شده، در زمان پروانه ساخت قابل حل و اصلاح بوده.
تلاش وزارت ارشاد برای توقیف سریال مذکور به دلیل فشار به پلتفرم برای اخذ مجوز مجدد از این وزارتخانه بوده که بیانیه رسمی ارشاد این مساله را تایید می‌کند.»
با تمام این مشکلات و درگیری‌های بین ساترا و وزارت ارشاد به نظر می‌رسد ساترا به شدت در حال کنترل رقبای خود است ولی فشاری که سینماگران در فرایند تولید اثر خود احساس می‌کنند تنها از جانب ساترا نیست بلکه فضای رقابتی ایجاد شده بین وزارت ارشاد و ساترا سینماگران را در بلاتکلیفی نگه می‌دارد. اگر این دو نهاد بخواهند به این رویه ادامه دهند، باید در آینده بیشتر شاهد این نوع از اعتراض‌ها باشیم.
