نقد و بررسی فیلم Mother (2009)

فیلم کره ای Mother به کارگردانی بونگ جون هو محصول سال 2009 است. از این کارگردان فیلم تحسین شده Parasite‌ را شاهد بوده‌ایم که برنده جایزه اسکار بهترین فیلم سال 2019 است.

خلاصه داستان فیلم (2009) Mother

در فیلم کره ای Mother شاهد داستان زندگی مادر و پسر عقب افتاده‌اش به نام دو جون هستیم. سکانس‌‌های اولیه فیلم با نگاه‌های نگران و متمرکز مادر روی پسرش شروع می‌شود.

از فضای داستان مشخص می‌شود شغل مادر این داستان فروش گیاهان دارویی و طب سوزنی است. در این سکانس مشغول خرد کردن مقداری سبز است اما با این حال تمام حواس او معطوف پسر جوانش بوده که آن طرف خیابان مشغول وقت گذرانی با رفیقش است.

همین چند سکانس ساده در ابتدای فیلم به نحوی قصد توصیف شخصیت‌های اصلی فیلم را دارد. زنی که در تمام لحظات نگران تنها پسرش بوده حتی وقتی در حال کار با تیغ تیزی است.

در مقابل پسری عقب افتاده و بی‌دست و پا را می‌بینیم که دوست دارد شبیه آدم بزرگ‌ها رفتار کند اما شخصیت و تربیتش تا حدی این فرصت را از او گرفته است.

محوریت داستان فیلم کره ای مادر حول اتفاقات شبی می‌گردد که دو جون در حال برگشت به خانه وقتی کاملا مست بوده دختری را سر راه خود می‌بیند. دو جون سعی دارد تا سر حرف را با دختر باز کرده تا مثلا با او بخوابد. دختر پا تند کرده و در کوچه‌ای می‌پیچد، دو جون هم منصرف شده و مسیر خانه را در پیش می‌گیرد.

صبح فردا جسد دختر پیدا می‌شود و دو جون به عنوان مظنون دستگیر شده و زندانی می‌شود. مادر اطمینان دارد که پسرش بی‌گناه است بنابراین تلاش می‌کند تا با استخدام وکیل و بعدتر خودش به تنهایی واقعیت این پرونده قتل را برملا کرده و پسرش را تبرئه کند.

بونگ جون هو کارگردان نام آشنا

کارگردان فیلم کره‌ای Mother بونگ جون هو معروف است. کارگردان فیلم تحسین شده Parasite‌ که برنده جایزه بهترین فیلم اسکار شده است. این کارگردان در کارنامه حرفه‌ای خود فیلم‌های درخشانی از جمله خاطرات یک قتل محصول سال 2003، مه دریا 2014 و برف شکن 2013 را دارد.

فیلم کره‌ای مادر را نیز به نحوی می‌توان ادامه فیلم خاطرات یک قتل دانست. فیلمی با همان فضا سازی و محتوا که پایانی کاملا متفاوت را رقم می‌زند.

بسیاری از منتقدان آثار بونگ جون هو را از لحاظ روانی بسیار شبیه به فیلم‌های هیچکاک می‌دانند. با این حال این کارگردان کره‌ای هیچ ابایی از به نمایش گذاشتن زشتی‌ها و شاید بهتر است بگوییم نمایی از زندگی واقعی ندارد. این مشخصه را در فیلم انگل به خوبی می‌توان در سکانس شب بارانی دید. هنگامی که به علت شدت بارش، خانه محقر خانواده کیم مملو از آب شده است یا قبل‌تر در سکانسی که اعضای خانواده برای یافتن اینترنت بهتر به توالت عزیمت می‌کنند.

نمایش این بُعد از زندگی واقعی برای بسیاری از تماشاگران خوشایند نیست اما نباید فراموش کنیم که این همان وجه واقعی فرهنگ کوچه و بازار کره جنوبی است. زندگی واقعی هیچ شباهتی به سریال‌های خوش آب و رنگ کره‌ای نداشته که از قضا در بین طرفداران نیز بسیار محبوب است.

شاید بتوانید به دلیل رنگ و لعاب، و داستان‌های رمانتیک و فانتزی افراد دیگر را به تماشای سریال های کره ای متقاعد کنید اما برای کنار آمدن یا حتی بهتر است بگوییم لذت بردن از فیلم های کره ای باید به طور ویژه به این سینما و سبک داستانی آن علاقه داشته باشید.

فیلم‌های کره‌ای به هیچ عنوان شبیه فیلم‌های هالیوودی نبوده که بتوانند گستره بزرگی از افراد را به خود جذب کرده و در نهایت نیز رضایت اغلب آن‌ها را به دست بیاورند.

عشق مادرانه

اساس فیلم (2009) Mother‌ کاملا متکی به عشق بی‌قید و شرط مادرانه است. در اغلب داستان‌ها و فیلم‌ها از این عشق و علاقه به عنوان دلیلی برای بقا یاد می‌شود و بارها پیش آمده که آن را به عنوان رفتاری مثبت ستایش کنیم. اما در این فیلم با این سوال بزرگ برخورد می‌کنیم که آیا عشق بی‌قید و شرط درست است؟

مادر در این فیلم پسر خود را با تمام قلب دوست داشته و هیچ خصوصیت بدی را برای او متصور نمی‌شود. به همین دلیل بارها این دیالوگ را از او می‌شنویم که تقصیرها گردن رفیق پسرش جین ته بوده و او دوست نابابی است.

نقش مادر این فیلم با بازی کیم هه جا (Kim Hye-ja) بازیگر مشهور کره‌ای بوده که به او لقب مادر ملت را داده‌اند. این مادر که به هیچ عنوان باور نمی‌کند پسرش قاتل باشد خود دست به کار شده و به دنبال شواهدی برای یافتن قاتل واقعی می‌گردد.

در این مسیر خود را به دوستان دختر نزدیک کرده و سعی می‌کند از هر جایی که ممکن باشد اطلاعاتی کسب کند. در نکوهش عشق افراطی می‌توانیم به سکانس‌های پایانی فیلم اشاره کنیم که مادر بعد از صحبت با تنها شاهد صحنه قتل هنوز هم متقاعد نشده و دست به کارهای عجیبی می‌زند.

تیم بازیگری فیلم (2009) Mother

بونگ جون هو برای انتخاب بازیگران فیلم (2009) Mother‌ دست روی یکی از تواناترین بازیگران کره‌ای گذاشته است. کیم هه جا در فیلم‌ها و سریال‌های زیادی بازی کرده و می‌توان با اطمینان گفت که مناسب‌ترین بازیگر برای نقش مادری این چنین عاشق است.

در برخی از منابع گفته شده نویسنده فیلم کره‌ای مادر هنگام نوشتن کاراکتر مادر از شخصیت حقیقی کیم هه جا الهام گرفته است. این نشان دهنده تاثیر گذاری این بازیگر توانمند است.

بازیگر نقش دو جون، همان پسر عقب افتاده مظنون به قتل را وون بین بازی می‌کند. وون بین کار خود را با سریال به یاد ماندنی پاییز در قلب من شروع کرد.

در این فیلم نیز شاهد هنرنمایی او در نقشی هستیم که کمتر کسی می‌تواند به خوبی از پس آن بربیاید. جین گو در نقش جین ته دوست صمیمی دو جون یکی دیگر از بازیگران شناخته شده کره‌ای است. از این بازیگر سریال‌هایی مانند نسل خورشید و مستر سان شاین را شاهد بوده‌ایم.

نقاط ضعف فیلم (2009) Mother

از نقاط ضعف فیلم کره‌ای مادر می‌توان به نبود هیچ داستان فرعی اشاره کرد. تمام داستان حول محور این مادر و پسر و پیدا کردن قاتل واقعی می‌گذرد بنابراین در میانه‌های فیلم سکانس‌های کسل کننده‌ای را شاهد هستیم.

شاید با بیان داستان‌ زندگی جین ته می‌توانستیم علاوه با ارتباط گرفتن بیشتر با او، داستان‌های موازی دیگری را نیز شاهد باشیم اما گویا کارگردان هیچ تمایلی به منحرف کردن خط داستانی ندارد.

یکی دیگر از ضعف‌های فیلم، نبود هیچ گونه معرفی و شناختی نسبت به نیروهای پلیس است. شاید اگر فیلم خاطرات یک قتل را دیده باشید تا حدی بتوانید با این بخش ارتباط برقرار کنید. زیرا تمرکز اصلی آن فیلم روی معرفی نیروی پلیس و نمایش ناکارآمدی آن‌ها بود. با این حال بونگ جون هو دیگر قصد نداشته تا زمانی از فیلم را به معرفی آن‌ها و روش‌های اعتراف گیری احمقانه آن‌ها اختصاص دهد.

سخن آخر

فیلم  (2009) Mother را اگر بخواهیم بدون هیچ تعصبی برآورد کنیم باید بگوییم فیلمی است که بیشتر به واسطه کارگردان نام آشنایش بر سر زبان‌ها افتاده زیرا از المان‌های یک فیلم عالی فاصله نسبتا زیادی دارد.

روند داستان با وجودی که تریلر عنوان شده اما کند است. این کند بودن به کلی هیجان را از داستان گرفته و بیشتر شبیه به یک اثر درام می‌شود. با این حال تماشای آن برای طرفداران فیلم‌های کره‌ای و کارگردان آن بونگ جون هو می‌تواند لذت بخش باشد.