نقد و بررسی فیلم کره ای A Taxi Driver

فیلم کره ای A Taxi Driver با هنرنمایی Song Kang-Ho در نقش راننده تاکسی محصول سال 2017 بوده که مفتخر به دریافت جایزه بهترین فیلم، بهترین بازیگر نقش اصلی و بهترین موسیقی متن از جشنواره Blue Dragon Awards‌ شده است.

دهه 80 میلادی برای کشور کره جنوبی دوره بسیار حیاتی به شمار می‌رود. در دهه 1980 حکومت کره جنوبی با وجود انتخابات و حضور رئیس جمهور، به صورت دیکتاتوری اداره می‌شد.

رئیس جمهور وقت این کشور با وجود پیشرفت‌های اقتصادی بسیاری که برای کره به ارمغان آورد اما فضایی خفقان آور از لحاظ اجتماعی را برقرار کرده بود. در این زمان مردم عادی و دانشجویانی که قصد اعتراض به شرایط را داشتند توسط حکومت دستگیر و شکنجه می‌شدند. شدت شکنجه‌ها بسیار زیاد بود بنابراین بسیاری از افرادی که دستگیر می‌شدند هیچ‌گاه به آغوش خانواده خود باز نمی‌گشتند. علاوه بر این خط قرمز‌های فراوان مطبوعات اجازه انتشار اخبار را نیز نمی‌داد. این اتفاقات سرآغاز تظاهرات و اعتراضات گسترده در سراسر کشور بود.

خلاصه داستان فیلم A Taxi Driver

داستان فیلم A Taxi Driver روایت ژورنالیستی خارجی را بیان می‌کند که برای تهیه خبر پیرامون اعتراضات مردم کره وارد این کشور می‌شود. در هنگام ورود او به کره جنوبی تقریبا سه روز از شروع حکومت نظامی گذشته و تمام خطوط تلفن در داخل کشور قطع هستند. منشا اعتراضات در شهر گوانجگو بوده به همین دلیل یورگن هنز پیتر، این خبرنگار آلمانی قصد دارد تا برای پوشش کامل اتفاقات به صورت مستند از سئول راهی این شهر شود. یک راننده تاکسی به نام کیم با هنرمندی Song Kang Ho که به جز ماشین و دخترش به هیچ چیز دیگری اهمیت نمی‌دهد او را در این مسیر همراهی خواهد کرد.

این دو بعد از حرکت از سئول متوجه می‌شوند تمام جاده‌های منتهی به گوانگجو توسط نیروهای امنیتی بسته شده است. به همین دلیل چاره‌ای نمی‌ماند جز اینکه از راه‌های خاکی و بین روستایی خود را به شهر برسانند. در بدو ورود به گوانگجو متوجه اوضاع به هم ریخته شهر خواهند شد اما هیچ یک از این‌ها مانعی بر سر راه تهیه گزارش آن خبرنگار نمی‌شود.

مروری بر قیام گوانگجو

برای درک بهتر روند فیلم A Taxi Driver بهتر است ابتدا درباره تاریخ معاصر کره جنوبی اطلاعاتی داشته باشیم. در آوریل سال 1980 رئیس جمهور کره شخصی به نام «چون دو هوان» را به عنوان رئیس سازمان اطلاعات معرفی کرد. این فرد که در کودتای داخلی ارتش به قدرت رسیده بود یک ماه بعد یعنی در می همان سال حکومت نظامی اعلام کرد.

با اعتراضات سراسری علیه حکومت نظامی که توسط کارگران، دانشجویان و فعالان سیاسی شکل گرفته بود، اوضاع به سرعت تشدید شد. آن‌ها خواستار برگزاری یک انتخابات دموکراتیک برای انتخاب رئیس جمهور بعدی بودند. شهر گوانجگو که سابقه طولانی در مخالفت سیاسی از رژیم داشت مرکز این جنبش دموکراسی خواه بود. در 18 می همان سال 600 نفر از دانشجویان دانشگاه ملی چونام در اعتراض به سرکوب‌گری‌ها تجمع کرده و به عنوان پاسخ، توسط نیروهای دولتی مورد ضرب و شتم قرار گرفتند.

با ادامه اعتراضات، دولت برای تقویت نیروی خود 18000 پلیس ضد شورش و 3000 چترباز را وارد عمل کرد. در تاریخ 20 می روزنامه‌ای با نام Militants’ Bulletin برای مبارزه با اخبار و مطبوعات دولتی منتشر شد که بعدتر مسئولان آن دستگیر و اعدام شدند.

در اوایل روز 21 می دولت عقب نشینی کرده و شهروندان رسما شهر گوانگجو را آزاد کردند. این سکوت نسبی تنها شش روز به طول انجامید و در بامداد 27 می نیروهای نظامی شامل تانک‌ها، نفربرهای زرهی و هلیکوپترها به شهر حمله کردند. در طی دوساعت دولت قیام را به طور کامل در هم کوبید. طبق آمار رسمی 200 نفر غیر نظامی در این درگیری‌ها کشته شدند اما آمار دقیق طبق گفته شهروندان در حدود 2000 نفر بوده است.

این قیام با شکست مواجه شد اما نتایج حاصل از آن تا اواخر دهه 1980 ادامه داشت تا در نهایت در سال 1993 اولین انتخابات آزاد و دموکراتیک کره جنوبی برگزار شد. امروزه سیستم حکومتی دموکراتیک مردم کره جنوبی حاصل فداکاری‌ها و تلاش‌های مردم در دهه 80 میلادی است.

تظاهرات مسالمت آمیز

برای پیروزی در اعتراضات کره جنوبی نسبت به دولت وقت، عوامل مهمی نقش دارند اما شاید هم‌بستگی و همدلی بین مردم یکی از مهم‌ترین فاکتورها به شمار روند. این همدلی را می‌توان در فیلم A Taxi Driver‌ به خوبی مشاهده کرد. به عنوان نمونه زمانی که راننده کیم قصد دارد تا در ازای رساندن مسافر آلمانی خود به شهر گوانگجو 100 هزار وون دریافت کند دیگر راننده‌ها او را از این کار منصرف می‌کنند. علت مخالفت آن‌ها این بوده که اعتقاد داشتند باید برای رسانه‌ای شدن این اعتراضات در سراسر دنیا تلاش کرد و دریافت پول در قبال آن، کار غیر اخلاقی به شمار می‌رود.

یکی از مشخصه‌های بارز اعتراضات مردم در دهه 80 که در فیلم A Taxi Driver نیز به چشم می‌خورد مسالمت آمیز بودن آن به شمار می‌رود. بسیاری از مردم به صورت دسته‌ جمعی در خیابان‌ها راهپیمایی کرده و تقاضای برقراری عدالت را دارند.

خواندن دسته جمعی سرود ملی کشور نیز به عنوان یکی دیگر از شعار‌های اعتراضات به گوش می‌رسید. در مقابل برخورد حکومت با مردم معترض بسیار خصمانه بوده و اقدام به ضرب و شتم و در موارد زیادی قتل معترضان می‌کردند.

قدرت همبستگی

طبق اسناد تاریخی در روز 20 ماه می، صدها تاکسی از سراسر گوانگجو حمایت خود را از اعتراضات با نجات مجروحان از صحنه درگیری‌ها و انتقال آن‌ها به بیمارستان نشان دادند. حرکتی که بعدها به عنوان یکی از محرک‌های دموکراسی در تاریخ این کشور یاد شد.

بسیاری از راننده‌ها در این حمایت جان خود را از دست دادند. با این حال قدرت همبستگی آن‌ها باعث شد تا اعتراضات به سرعت گسترده شده و به شهرهای دیگر نیز کشانده شود.

دولت کره جنوبی برای کنترل اوضاع مطبوعات را مجبور کرده بود تا اخبار را تحریف کنند. علاوه بر این برای دور نگه داشتن مطبوعات بین المللی از وخامت اوضاع، ورود هرگونه خبرنگار به داخل کشور را نیز ممنوع اعلام کرده بود. بنابراین هنگام تماشای فیلم A Taxi Driver بیننده با نقش مهم و اساسی خبرنگار آلمانی روبرو می‌شود که عنصر مهمی در پوشش این اخبار در سطح جهان داشت. البته نباید فراموش کنیم که او به تنهایی و بدون کمک راننده تاکسی هیچ گاه موفق نمی‌شد تا این مهم را به سرانجام برساند.

نقاط قوت فیلم A Taxi Driver

فیلم A Taxi Driver که در همان سال نماینده آسیایی مراسم اسکار نیز بود نقاط قوت زیادی دارد. از جمله می‌توان به فیلمنامه قوی‌ آن اشاره کرد که بر مبنای یک داستان واقعی شکل گرفته است. سپس کارگردانی و تدوین بسیار خوب آن به خصوص در سکانس‌های تظاهرات نکته‌ای بوده که از چشم منتقدان و تماشاگران دور نمانده است.

موسیقی فیلم بسیار سنجیده انتخاب شده است. این را می‌توانیم از ابتدایی‌ترین لحظات فیلم شاهد باشیم، زمانی که راننده تاکسی در حال همخوانی با آهنگی شاد است. این سکانس نمایانگر بی‌تفاوتی و ناآگاهی راننده تاکسی از اوضاع حاکم بر کشور است. با جلوتر رفتن داستان شاهد تغییر در موزیک متن خواهیم شد به طوری که در دلهره‌آور ترین سکانس‌ها وظیفه اصلی انتقال مفاهیم به عهده موزیک آن است.

با این حال شاید برجسته‌ترین قسمت این فیلم را بتوان شخصیت پردازی‌های قوی آن به شمار برد. سونگ کانگ هو به دلیل بازی در فیلم اسکار گرفته Parasite شهرت زیادی را کسب کرده است. او تاکنون به ما ثابت کرده است که تفاوتی ندارد قرار باشد نقش یک کارآگاه در فیلم Memories of Murder را بازی کند یا یک راننده تاکسی در A Taxi Driver در هر صورت ما بهترین شخصیت را از او شاهد هستیم.

راننده کیم در این داستان ابتدا به تظاهرات دانشجوها در سئول اعتراض دارد اما بعد از ورود به گوانگجو و مواجهه با کشته شدن مردم بیگناه تغییر عقیده داده و جان خود را برای نجات دیگران به خطر می‌اندازد. تغییرات ظریف این شخصیت با بازی بی‌نقص کانگ هو به خوبی قابل لمس و مشاهده است.

در این مطلب ما به نقد و بررسی فیلم A Taxi Driver پرداختیم. اگر شما به سینمای کره علاقه دارید، می‌توانید با کلیک روی این لینک به مطلب بهترین فیلم های کره ای منتقل شوید و لیستی از بهترین آثار کره جنوبی را مشاهده کنید.