دقیقا بیست سال قبل اولین قسمت از سری «متال گیر سالید» منتشر شد. بیست سال بعد من به همین بهانه تصمیم به نوشتن این یادداشت مختصر کردم.
قرار نیست بگویم متال گیر چه بوده و چرا دیده شده است. نه. از این تعریفها و تمجیدهای مشهود خبری نیست. ترجیح میدهم چیزی را بگویم که از دیدگاه خودم باعث محبوبیت متال گیر و وارد شدن آن به جریان اصلی شد. متال گیر یک داستان شخصی یا یک دعوای خانوادگی در قالب بازی نیست. متال گیر آینهی اتفاقات سیاسی دنیا در فُرم یک بازی است. کوجیما را اگر بخواهیم یک کارگردان فوقالعاده ندانیم، یک سیاستدان بسیار کاربلد است. او دقیقا میداند چه چیزی باعث جنگ در این دنیا میشود. میداند که انسانهای دنیا همه خاکستری هستند و اگر کسی خالصانه پاک باشد لیاقتش یا مرگ است یا تحقیر. همانطوری که گفتم کوجیما علت و معلول سیاست را از اول تا آخر بلد است. اگر بخواهم او را در یک دسته سیاسی قرار دهم، او قطعاً یک آزادیخواه و صلحطلب است که میخواهد تمامی ملّتها در کنار یکدیگر باشند. من از چنین گفتهای مطمئن نیستم. فقط آن برداشتی که از شخصیت او کردهام را اینجا به رشته تحریر در آوردهام. یعنی اگر یکی دو روز دیگر کوجیما آمد گفت «من کمونیستم» لطفا زیر این یادداشت نگویید که تو اشتباه میکردی و وای بر تو!
دنیای متال گیر آینهی دنیای ماست. درست است در این دنیا خبری از تسلیحات غولپیکر نیست که سلاح اتمی حمل میکنند اما اکنون یکی از مهمترین موضوعات سیاسی همین سلاح اتمی و عواقب آن است. کوجیما با زیرکی تمام و استفاده از استعارههای مختلف به مخاطبین سرنخ بدهد که «آقایون! دنیای متال گیر چیز دور از انتظاری نیست. مثلا همین دنیای خودمون. چه فرقی داره؟ حالا اینجا من یه چاشنی زدم که غیرواقعی جلوه کنه!». در دنیای متال گیر خبری از خوب و بد مطلق نیست. اگر بخواهیم منطقی باشیم اصلا نمیشود خوب و بد را در بین شخصیتهای رنگارنگ این بازی تشخیص داد. هرکسی دلیلی دارد و هرچقدر هم این دلیل منطقی یا غیرمنطقی جلوه دهد بهانهای شده است که یا مقابل و یا همراه «بیگ باس»، «سالید» و یا «رِیدن» شوند.
بیست سال از اولین متال گیر گذشت. شاید روزی کوجیما یک متال گیر بعدی بسازد. شاید هم هیچوقت خبری از یک متال گیر درست و درمان نشود. اما از یک چیز مطمئنم. آن هم طرفداران این سری است. آنها هیچوقت نمیگذارند که یاد متال گیر از ذهن کسی خارج شود و تا ابد میراث کوجیما را در عمق وجودشان حمل میکنند.