تئاتر یکی از قدیمی‌ترین هنر‌ها و جز جدایی ناپذیر زندگی انسان است. برای اولین بار در یونان باستان، همراه با پیدایش فلسفه، نمایش‌های صحنه به عنوان راهی برای انتقال مفاهیم و پیام‌ها به تماشاگر معرفی شدند. از آن زمان تاکنون بزرگان ادبیات و فرهنگ جهان، نمایشنامه‌های مختلفی نوشتند تا آنچه را که در ذهن خود می‌پنداشتند به مخاطب منتقل کنند. بعضی از آن‌ها آنقدر پیامشان قوی بود که با گذشت سال‌ها هنوز هم نمایشهایی با اقتباس از آن‌ها اجرا می‌شود؛ نمایشهایی مانند هملت شکسپیر یا دشمن مردم اثر هنریک ایبسن. تئاتر هنر صحنه است و برتری آن نسبت به سینما، رو در رو شدن مستقیم بازیگر با بیننده خود. جایی که بدون هیچ واسطه‌ای، بازیگر می‌تواند پیام نمایش را در قالب کلمات و احساسات در لحظه به مخاطب منتقل کند. همانطور که گفتم تئاتر هنر صحنه است و دیدن آن روی صحنه نمایش است که به تئاتر معنای خاص خود را می‌دهد. اما از آنجا که یک نمایش معمولا فقط در یک شهر و یک مقطع زمانی خاص اجرا می‌شود، تعداد زیادی موفق به دیدن نمایش‌ها نمی‌شوند. به همین دلیل بعضی از نمایش‌ها ضبط شده و تحت نام فیلم تئاتر عرضه می‌شوند. هرچند که دیدن فیلم تئاتر حس حضور در سالن نمایش و دیدن مستقیم آن را ندارد، ولی به خاطر جبر شرایط باید به آن بسنده کرد. در این مطلب قصد داریم تا برخی از بهترین تئاتر ایرانی را به شما معرفی کنیم.
بهترین تئاتر های ایرانی که فیلم تئاتر آن‌ها در دسترس‌اند
باتوجه به وضعیت این روز‌‌ها و به‌مناسبت روز جهانی تئاتر، تصمیم گرفتیم تا تعدادی از بهترین تئاترهای ایرانی که فیلم تئاتر آن‌ها موجود است را گردآوری کرده و معرفی کنیم. در ادامه با معرفی 25 فیلم تئاتر برتر با پی اس آرنا همراه باشید.
فیلم تئاتر ایرانی ای وای های
«ای وای های» یک فیلم تئاتر ایرانی است که در ۱۳۹۲ منتشر شد. این فیلم تئاتر به مدت ۴۸ دقیقه شما را به تماشای یک تئاتر عروسکی می‌نشاند. نمایش عروسکی «ای وای های» داستان پسر خیاطی است که عاشق دختر پادشاه شده اما دختر پادشاه در طلسم است. پسر به همراه پدرش آواره‌ی کوی و بازار می‌شوند تا راز طلسم را پیدا کنند. در بین راه با جنی آشنا می‌شوند که ادعا می‌کند می‌تواند مشکل آنان را برطرف و به دختر پادشاه کمک کند. نویسنده و کارگردان این تئاتر «ستاره امینیان» است. از نقش‌آفرینان این تئاتر می‌توان به نوشین غفاری، محسن هادی، فاطمه پورهاشمی، سپهر حق‌شناس، بابک برآبادی، الهام قادری، زهرا رضایی، مهرداد مصطفوی و نعیما کرمی اشاره کرد.
این نمایش به شیوه‌ی سایه اجرا می‌شود و درآمیختگی سایه‌های رنگی با موسیقی، فضای وهمی و خیال‌انگیزی را برای تماشاگر تداعی می‌کند. سبک نمایشی اثر تناسب زیادی با مفهوم قصه‌های کهن و جادویی دارد. می‌توان این نمایش را یک تئاتر موزیکال نیز به شمار آورد که با سایه‌های رنگی و در ترکیب با سایه‌های سیاه‌کار شده است. تمامی عروسک‌های نمایش با رنگ‌های شیشه‌ای طراحی شده‌اند. در طول اجرای نمایش نیز شخصیت‌های کوتوله و دختر پادشاه، دیالوگ‌هایشان را کاملا به‌صورت ریتمیک بیان می‌کنند. با این تفاوت که دیالوگ‌های کوتوله با ریتم تند و متفاوتی از دختر پادشاه بیان می‌شود. نمایش «ای وای های» در دهمین دوره جشنواره تئاتر عروسکی دانشجویان جایزه بهترین نویسندگی، طراحی و کارگردانی را گرفته و پس از آن نیز در جشنواره بین‌المللی تهران مبارک، دوباره همین سه عنوان جایزه را به خود اختصاص داد و همچنین کاندیدای دریافت بهترین جایزه موسیقی شد. این نمایشنامه بر اساس طرحی از «صمد بهرنگی» پایه‌ریزی شده و قسمت‌هایی از نمایش بر اساس شعر «سکوت سرشار از ناگفته‌ها» ترجمه «احمد شاملو» نوشته شده است.
فیلم تئاتر ایرانی دکلره
تئاتری به کارگردانی مهدی کوشکی که در ۱۳۹۱ فیلم آن منتشر شد. «دکلره» مونولوگی در ژانر تئاتر مستند و یکی از نمایش‌های برگزیده فستیوال مونولیو در سال ۱۳۹۱ بوده است. در این فیلم مهدی کوشکی، لیلی رشیدی، آوا شریفی و صحرا فتحی به هنرمندی پرداخته‌اند. غیر از این فیلم تئاتر بد نیست بدانید که این نمایش طی مقطع‌های زمانی متفاوتی با تغییر بازیگران و حضور بازیگرانی چون نوید محمدزاده، مهناز افشار و ستاره پسیانی به اجرا برده شده است.
نمایش دکلره مساوی با تماشای یک اتفاق جنایی است که در آن جنایت دست‌مایه قرار گرفته و به‌عنوان یک متریال به کار گرفته می‌شود. در این نمایش اثر از فضای کلی فاصله می‌گیرد و موضوعات با معرفی محیط و دغدغه‌های ساده اجتماعی مطرح می‌شوند. بسیاری از تماشاگران این نمایش معتقدند این فیلم تئاتر را بیشتر می‌توان یک تله تئاتر به شمار آورد. فیلم‌نامه‌ی این اثر نیز توسط «مهدی کوشکی» نوشته شده است. این اثر از نظر تاریخچه‌های فعالیت کارگردان و بازیگران این نمایش اهمیت بسیاری دارد. بر اساس امتیازهای مردمی فیلم تئاتر دکلره یکی از چهار اثر شاخص «مهدی کوشکی» و «لیلی رشیدی» در حرفه‌ی بازیگری به شمار آورده می‌شود.
فیلم تئاتر ایرانی ایوانف
«ایوانف» تئاتری نوشته‌ی آنتوان چخوف و به کارگردانی امیررضا کوهستانی به مدت دو ساعت ونیم که در سال ۱۳۹۰ فیلم آن منتشر شده است. در این نمایش حسن معجونی، سعید چنگیزیان، رضا بهبودی، نگار جواهریان و مهین صدری به هنرمندی پرداخته‌اند. داستان نمایش ازاین‌قرار است که ایوانف مردی است نیک‌سرشت و خوش‌قلب که در معرض کج فهمی‌ها و افترازنی‌های اطرافیان قرار می‌گیرد. سرخورده از زندگی و همسر بیمارش از محیط خانواده می‌گریزد. دختری به نام ساشا که شیفته‌ی او شده است و شاید با انگیزه‌ی دلسوزی و ترحم می‌خواهد او را از ورطه‌ی زندگی ملال‌آورش رهایی بخشد اما ایوانف که دچار ناامیدی مرگ‌آوری است و پس از مرگ همسرش طاقت ورود به ماجرا و زندگی جدیدی را ندارد، درست در زمان فرارسیدن جشن ازدواج با ساشا خود را با تیر می‌زند. این نمایش دو اجرا در سال‌های ۱۳۹۰ و ۱۳۹۵ داشته که با استقبال خوبی روبرو شد. «ایوانف» یکی از پنج نمایشنامه بلند چخوف محسوب می‌شود و دراماتورژی و اقتباس امیررضا کوهستانی از این متن آن را به نمایشی امروزی با مختصات زندگی در جامعه معاصر تبدیل کرده است. بهره‌گیری از بازی‌های مینیمال و میزانسن ایستا که جز ویژگی‌های آثار امیررضا کوهستانی است باعث شده در این نمایش در عین حفظ شدن روح چخوف، شاهد فضایی فرمالیستی که مورد علاقه‌ی کارگردان است باشیم.
یکی از ویژگی‌های مثبت این اثر نمایشی، بازی‌های باورپذیر بازیگران خصوصا «حسن معجونی» در نقش ایوانف است که به‌درستی توانسته یکی از منفعل‌ترین و تنبل‌ترین کاراکترهای نمایشی را خلق کند. ایوانف فردی اهل مطالعه است و آشنایی محدودی با ادبیات و فلسفه دارد که در تصور خویش با نگاهی انتقادی هذیان‌گویی‌های آشفته‌ی خود را نزدیک به احوالات هملت می‌بیند. افرادی که در عین نارضایتی از خود، تلقی و احساسی قهرمانانه از خویش دارند. این نمایش در سال ۱۳۹۱ توانست جایزه بهترین نمایش سال را دریافت کند.
فیلم تئاتر ایرانی دیوار چهارم
این نمایش که برداشت آزادی از نمایش انگلستان اثر «تیم کراوچ» است با بازی رامبد جوان و نگار جواهریان به روی صحنه می‌رود. دیوار چهارم به کارگردانی امیررضا کوهستانی است که در ۱۳۹۱ فیلم تئاتر آن عرضه شده است. نمایشنامه‌ی این تئاتر که با اجازه‌ی رسمی امیررضا کوهستانی از نویسنده مورد بازنویسی قرار گرفته است، دارای عنوان‌هایی چون «تئاتر تعاملی» و «تئاتر محیطی» است.
دیوار چهارم در اصطلاح تئوری تئاتر دیواری فرضی است که میان بازیگران و تماشاگران کشیده می‌شود. زمانی این دیوار می‌شکند که فاصله‌ی بین تماشاگران و بازیگران از میان برود و تماشاگران نیز وارد جریان بازی شوند. اما این شکسته شدن این دیوار نیست که موضوع این نمایش امیررضا کوهستانی باشد. داستان نمایش دیوار چهارم، از یک سکوت طولانی داخل گالری اکو شروع می‌شود. دیوار چهارم داستان یک زوج آلمانی – ایرانی است. مرد آلمانی‌تبار نمایشگاه گردان است و زن ایرانی در انتظار قلبی که احتمالا از ایران برسد. تمام نمایش لحظه‌های بازی بازیگران در کنار تماشاچیان در فضایی کاملا رئال و بدون دکور و حتی تمهیدات نوری است. تماشاگران تا پایان نمایش همراه بازیگران مسیر بازی را طی می‌کنند. از مهم‌ترین ویژگی‌های تئاتر کوهستانی تجربه‌های او روی صدا و دیالوگ است. او زبانی ساده و معاصر را برای نمایشنامه‌هایش انتخاب می‌کند و اعتقادی به زبان استعاره‌مند و نمادین ندارد.
فیلم تئاتر ایرانی کسوف
«کسوف» نام نمایشی به کارگردانی ایوب آقاخانی است که در سال ۱۳۹۵ انتشاریافته است. کسوف روایت یک مرد افغان است که همزمان با جنگ افغانستان و آغاز جنگ تحمیلی ایران و عراق به ایران می‌آید و با زنی به نام ثریا ازدواج می‌کند. پس از مدتی که کارت اقامت او در ایران باطل می‌شود، تصمیم می‌گیرد که به همراه همسر خود به افغانستان بازگردد. در بین راه با مشکلاتی روبرو می‌شود و در نهایت مجبور می‌شود که در منطقه‌ی صفر مرزی چادر بزند. در این نمایش ایوب آقاخانی، نسیم ادبی و حمیدرضا آذرنگ به ایفای نقش پرداخته‌اند.
ایوب آقاخانی در مورد تئاتر کسوف می‌گوید: «سال ۱۳۸۷ بود محمد حاتمی با ایده‌ای در مورد افغان‌های مقیم ایران پیش من آمد و خواست نمایشنامه‌ای بنویسم. چالش غریبی بود. اثر نوشته شده در ابتدا با نام منطقه صفر در سال ۸۹ ثبت شد که بعد از مدتی به نام کسوف تغییر نام دادیم. در این نمایشنامه از گویش میوند که ترکیبی از سه گویش پشتو، تاجیک و دری است استفاده می‌شود.»
فیلم تئاتر ایرانی جنایت و مکافات
تئاتری به کارگردانی ایمان افشاریان که در سال ۱۳۹۴ فیلم آن به‌نمایش‌درآمده است. «جنایت و مکافات» با اقتباس از رمان جنایت و مکافات فیودور داستایوفسکی است که رویدادها، شخصیت‌ها، نشانه‌ها و مفاهیم از زاویه دید راسکولنیکوف بیان می‌شوند. در این نمایش مهدی پاکدل، مجید آقا کریمی، محمد پویا، زهرا سعیدی، سوده شرحی، الهام شکیب، عطا عمرانی، لادن کامیاب و سپهر گودرزی به هنرمندی پرداخته‌اند. در این نمایش مهدی پاکدل شخصیت «راسکولنیکوف» را بازی می‌کند. این نمایش توانست نامزد شش جایزه از سی و چهارمین جشنواره بین‌المللی فجر و همچنین عنوان بهترین کارگردانی، بهترین بازیگر زن و همچنین بهترین طراحی گریم را از آن خود کند.
فیلم تئاتر ایرانی باغ آلبالو
«باغ آلبالو» نمایشی کمدی نوشته‌ی آنتوان چخوف است که به کارگردانی حسن معجونی روی صحنه رفته است. این نمایش ماجرای مادام رانوسکایا را روایت می‌کند که بعد از پنج سال دوری از وطن به خانه و باغ پدری بازمی‌گردد و متوجه می‌شود که باغ آلبالویشان قرار است به‌خاطر بدهی بانکی به حراج گذاشته شود. نمایشنامه «باغ آلبالو» آخرین اثر آنتوان چخوف است که در سال ۱۹۰۳ نوشته شده و در سال ۱۹۰۴ برای اولین‌بار در تئاتر هنری مسکو به کارگردانی استانیسلاوسکی به روی صحنه رفته است. چخوف این اثر را یک نمایشنامه کمدی می‌داند که عناصر فارس در آن وجود دارد. این در حالی است که استانیسلاوسکی این نمایش را به‌عنوان یک اثر تراژدی کارگردانی می‌کند.
در نمایش باغ آلبالو بازیگرانی چون لیلی رشیدی، هما روستا، کاظم سیاحی، مهدی کوشکی، رضا بهبودی، به‌آفرید غفاریان، اشکان جنابی، سعید چنگیزیان، سارا افشار، هوتن شکیبا و داریوش موفق به نقش‌آفرینی پرداخته‌اند. این نمایش کمدی در فروردین و اردیبهشت ۱۳۹۲ در تماشاخانه‌ی ایرانشهر روی صحنه رفت و اخیرا فیلم آن در اختیار علاقه‌مندان قرار داده شده است.
فیلم تئاتر ایرانی مردی برای تمام فصول
«مردی برای تمام فصول» نمایشی است به کارگردانی بهمن فرمان‌آرا که در ۱۳۹۳ فیلم آن عرضه شده است. داستان این تئاتر درباره‌ی مردی به نام «توماس مور» است که در مقابل پادشاه هنری هشتم قرار گرفته و می‌خواهد برخلاف قانون کلیسا همسر خود را طلاق دهد و دوباره ازدواج کند. تقابل پادشاه یک دنده با کلیسا و قوانینش نیازمند یک قربانی است و قربانی کسی نیست جز مشاور پادشاه سر توماس مور که بعد از مرگ کاردینال به مقام صدراعظمی رسیده است و پادشاه اصرار دارد باتوجه‌به صداقت و اعتباری که سر توماس مور میان مردم دارد وی ازدواجش را تایید کند تا نیازی به تایید پاپ نداشته باشد. اما سر توماس که به اخلاق و اصولش پایبند است نمی‌تواند به این کار تن بدهد و همه‌ی مشکلات را به جان می‌خرد تا اصولش را زیر پا نگذارد. در این نمایش بازیگرانی چون رضا کیانیان، سیامک صفری، سهیلا رضوی، فرزین صابونی، هدایت هاشمی، احمد ساعتچیان، امیررضا دلاوری، بهناز جعفری و بهمن فرمان‌آرا به هنرمندی و ایفای نقش پرداخته‌اند. اگر به گونه‌های کلاسیک تئاتر علاقه دارید، دیدن این نمایش خالی از لطف نیست.
فیلم تئاتر ایرانی کلمه سکوت کلمه
مائده طهماسبی کارگردان نمایشی به نام «کلمه سکوت کلمه» را در کارنامه‌اش دارد که فیلم تئاتر آن در سال ۱۳۹۴ عرضه شده است. داستان این نمایش درباره‌ی سه شامپانزه باهوش به نام‌های کافکا، میلتون و سویفت است که توسط دکتر رزنبام درون قفسی انداخته شده‌اند تا آزمایش خاصی را انجام دهند. در این نمایش امیرحسین رستمی، مریم سعادت، فرهاد آئیش، فرشته صدرعرفایی، سینا رازانی، سعید چنگیزیان و شبنم فردشادجو به ایفای نقش پرداخته‌اند. ساختار اپیزودیک در این نمایش یکی از جذابیت‌های روایی یک اثر نمایشی است که این نمایش با بهره‌گیری از آن توانسته مخاطبان زیادی را به خود جذب کند. کلمه سکوت کلمه پیش از آن که نمایشی درباره‌ی شرایط و وضعیت انسانی باشد، درباره‌ی نقد افکار و عقاید انسان است.
فیلم تئاتر ایرانی در پروازهای خروجی بود که گم شد، ریحانه
نمایشی به کارگردانی مهدی مشهور که در سال ۱۳۹۴ فیلم آن منتشر شده است. این نمایش درباره‌ی دلتنگی‌های رایج انسان، غریبگی و در وطن خویش بیگانه شدن، دوهوایی شدن، گریز از خود و مهاجرت است. در این فیلم شیوا ابراهیمی و حدیث میر امینی به هنرمندی پرداخته‌اند. نمایش «در پروازهای خروجی بود که گم شد، ریحانه» دو شخصیت اصلی دارد. ریحانه جاهد و ریحانه شریف. این دو در وطن و خانه‌ی خویش احساس دلتنگی و گریز دارند؛ بنابراین به دنبال کوچ و مهاجرت هستند اما در کشور بیگانه هم همچنان آن احساس دلتنگی را دارند و دوست دارند به وطنشان برگردند.
مهدی مشهور در مورد نمایش اضافه می‌کند این نمایش به تئاتر مستند نزدیک است. چرا که ما داستان زندگی و اتفاقات و تفکرات آن افراد را تبدیل به متن کرده‌ایم. اضافه بر آن در شکل اجرا نیز تلاش کردیم به آن نزدیک شویم. نمی‌توانم نام مستند بر آن بگذارم. اما به سمت آن در حرکت است.
فیلم تئاتر ایرانی «شکلک»
نمایش شکلک به کارگردانی کیومرث مرادی از هفتم بهمن سال 92 تا پایان فروردین ماه 93 در سالن همایش دیپلماتیک اکو به روی صحنه رفت. نمایشنامه این کار قلم دست نغمه ثمینی و تهیه کنندگی آن برعهده موسسه فرهنگی هنری کارنامه و کیومرث مرادی بوده است.
این نمایش اولین بار در سال 82 در جشنواره تئاتر فجر اجرا شد. در آن زمان، نمایش شکلک موفق به کسب جوایز بهترین نمایشنامه، بهترین موسیقی و بهترین بازیگری زن شد. همچنین این نمایش به عنوان اثر تحسین شده تماشاگران و منتقدین در سال 83 انتخاب شد.
پس از موفقیت‌های این تئاتر در اولین دوره اجرای خود، مرادی تصمیم گرفت با ترکیبی از بازیگران تازه بار دیگر این نمایش را روی صحنه بیاورد و دومین دوره اجرای این نمایش با نقش‌آفرینی پانته‌آ بهرام، امیر جعفری، ستاره پسیانی و نوید محمدزاده روی صحنه رفت.
داستان این نمایش در یک خانه مخروبه روایت می‌شود. جایی که یک زوج قدیمی در مقابل زوجی جوان قرار می‌گیرند و با وجود تمام مشکلات و اختلافات، سعی می‌کنند به آن‌ها کمک کنند. این نمایش در واقع توانسته در قالب این دو زوج، دو دیدگاه سنتی و مدرن را در مقابل هم قرار دهد و در این فضا، به نقد شرایط اجتماعی بپردازد. در واقع ثمینی سعی کرده تا در این نمایشنامه، رویدادهایی را که در دنیای واقعی رخ نمی‌دهند به صورتی واقع‌گرایانه روی صحنه بیاورد. به گونه‌ای که مخاطب در طول اجرای آن، از فکر عدم امکان وقوع همچین اتفاقی به دور باشد و اتفاقات نمایش را جدا از دنیای واقعی نبیند.
در این فضا است که ثمینی موفق می‌شود دیدگاه‌های انتقادی خود را در مسائل اجتماعی با روبه‌رو کردن زوجی پیر و جوان که نمادی از گذشته و حال حاضرند در داستانی باورپذیر ارائه کند. فیلم تئاتر شکلک یکی از بهترین تئاترهای ایرانی محسوب می‌شود و تماشای آن را به همه توصیه می‌کنیم.
فیلم تئاتر ایرانی «بالاخره این زندگی مال کیه؟»
نمایشنامه بالاخره این زندگی مال کیه (با نام اصلی Whose life is it anyway) اثر معروف برایان کلارک، نویسنده انگلیسی است که به کارگردانی اشکان خیل‌نژاد در سال 93 در تماشاخانه ایرانشهر روی صحنه رفت.
داستان نمایش درباره فردی به نام کِن هَریسن است که به دنبال یک سانحه رانندگی برای همیشه فلج می‌شود. در ادامه وقتی می‌فهمد درمانی برای وضعیتش وجود ندارد تصمیم می‌گیرد به زندگی نباتی خود در بیمارستان پایان دهد. نویسنده در قالب تلاش‌های او برای تحقق این خواسته، مسائل مهمی را در زمینه حرمت انسانی و اراده‌ی آزاده مطرح می‌کند.
نمایش بالاخره این زندگی مال کیه از 29 مهر تا 6 آذر ماه سال 93 در تماشاخانه ایرانشهر روی صحنه رفت. از بازیگران حاضر در این نمایش می‌توان نوید محمدزاده، آزاده صمدی، الهه شه پرست و محمدهادی عطایی را نام برد. ندا گلرنگی، هومن کیایی، مینا کریمی‌جبلی، کیوان ساکت‌اُف، حمید رحیمی، شهاب‌الدین حسین‌پور، سینا بالاهنگ و محمد اشکان‌فر دیگر بازیگرانی‌اند که در این نمایش حضور دارند.
این نمایش بازخورد مثبت منتقدین و تماشاچیان را به همراه داشت و استقبال خوبی از آن شد. یکی از دلایل بازخورد‌های مثبت همگان، درک درست فضای سنگین داستان توسط عوامل بود. به گونه‌ای که در لحظات مهم داستان حتی سکوت لحظه‌ای بازیگران معنی درستی در قالب اجرا پیدا می‌کرد و عوامل در هماهنگی کامل تحت ریتم داستان بودند.
فیلم تئاتر ایرانی «اعتراف»
نمایش اعتراف به کارگردانی شهاب حسینی در خرداد ماه 1396 در تئاتر شهر روی صحنه رفت. نمایشنامه این تئاتر در واقع برگرفته از اثر The Confession نوشته برد میرمن است که مجموعه تلوزیونی از آن در سال 2011 ساخته شد.
در این نمایش، یک جنایتکار نزد کشیشی می‌رود تا به گناهانش اعتراف کند. قاتل گذشته پیچیده‌ای دارد که با گذشت اجرا لحظه به لحظه روشن‌تر می‌شود. نویسنده در واقع در این داستان سعی کرده تا سنت اعتراف کردن را به چالش بکشد و در طول اجرا می‌بینیم که چندین مرتبه جای کشیش و قاتل عوض می‌شود و به گناهان گذشته کشیش پرداخته می‌شود.
این تئاتر با بازی علی نصیریان، شهاب حسینی، صالح میرزاآقایی، نیما رئیسی، پرویز بزرگی، مهدی بجستانی، میثاق زارع، غراله نظر، شهرام ابراهیمی، ایلیا نصرالهی، پرند عین بیگی و فاطمه عرب کرمانی اجرا شد و توانست نظر مثبت بسیاری از تماشاگران را به خود جلب کند، هرچند که عده‌ای نسبت به محتویات آن انتقاد داشتند.
این تئاتر در زمان طولانی 2 ساعت اجرا شده و در آن بازی قوی علی نصیریان در نقش کشیش را مشاهده می‌کنیم که یکی از نقاط قوت این نمایش، همین بازی بی‌نقص علی نصیریان در جایگاه کشیش است. از دیگر نقاط قوت این نمایش، می‌توان به طراحی صحنه خوب آن اشاره کرد که در تناسب کامل با داستان نمایش است.
فیلم تئاتر ایرانی «نامه‌های عاشقانه از خاورمیانه»
نمایش نامه‌های عاشقانه از خاورمیانه به کارگردانی کیومرث مرادی در دو مرحله در سال‌های 96 و 95 روی صحنه رفت. نمایشنامه این تئاتر حاصل قلم مشترک کیومرث مرادی، پوریا آذربایجانی و محمد مساوات بوده و درباره داستان زندگی پرفراز و نشیب سه زن است.
همانطور که اشاره کردم این نمایش در دو مرحله روی صحنه رفت. یکبار در سال 95 با بازی هانیه توسلی، طناز طباطبایی و پانته‌آ پناهی‌ها و بار دیگر در سال 96 با بازی هانا کامکار، آزاده صمدی و پانته آ پناهی‌ها. هردو مرحله این تئاتر با استقبال خوب تماشاگران رو به رو شد و همچنین اجرای سال 96 کاندید بهترین موسیقی سی و پنجمین جشنواره بین المللی تئاتر فجر با هنرآفرینی هانا کامکار به عنوان طراح موسیقی و آذرنوش خدامی، تارا موسویان، مهرنام رستگاری، سحر عباسی، بهناز بلوکی به عنوان گروه موسیقی زنده شد.
فیلم تئاتر ایرانی «مرد بالشی»
نمایش مرد بالشی یکی دیگر از نمایش‌های این لیست است که نمایشنامه آن در تئاتر ملل طبقه‌بندی می‌شود. نمایشنامه مرد بالشی نوشته ماترین مک‌دونا نویسنده انگلیسی-ایرلندی است. این نمایشنامه تاکنون موفق به کسب دو جایزه تونی (Tony Award)، جایزه حلقه منتقدین نیویورک و جایزه الیویه (Laurence Olivier Award Award) شده و شهرت جهانی دارد.
داستان این نمایشنامه درباره نویسنده‌ای به نام کاتوریان است که داستان‌های کوتاهش، با ماجرای قتل چند کودک همخوانی دارند. در ادامه به خاطر شباهت قتل‌ها و داستان‌های او، کاتوریان تحت بازجویی پلیس قرار می‌گیرد.
نمایش این تئاتر در ایران به کارگردانی محمد یعقوبی و آیدا کیخایی در تابستان سال 1392 در فرهنگسرای ارسباران روی صحنه رفت. پیام دهکردی، علی سرابی، نوید محمدزاده و احمد ساعتچیان بازیگرنی‌اند که در این نمایش نقش‌آفرینی کردند.
این اجرا با استقبال خوب تماشاگران همراه بود و به غیر از متن نمایشنامه که خود سهم بزرگی در موفقیت این تئاتر داشت، کارگردانی یعقوبی و کیخانی نقطه قوت دیگر این نمایش بود و باعث می‌شد نمایش با ریتم ملایم و در صحنه‌ای بی‌نقص پیش رود.
فیلم تئاتر ایرانی «عامدانه، عاشقانه، قاتلانه»
نمایش عامدانه، عاشقانه، قاتلانه به نویسندگی و کارگردانی ساناز بیان اجرا شده است. این نمایش داستان سه زن متهم به قتل را روایت می‌کند و در سال 94 با بازی بهاره رهنما، نسیم ادبی، گیتی قاسمی و آیه کیان پور روی صحنه رفت. قبل از آن در سال 92 نمایش دیگری از این تئاتر با حضور سهیلا صالحی، فروغ قجابگلی، نسیم ادبی و بهاره رهنما اجرا شده بود.
فیلم تئاتر عامدانه، عاشقانه، قاتلانه در واقع اولین قسمت از سه‌گانه‌ی اجتماعی ساناز بیان است که قسمت دوم و سوم آن را نمایش‌های آبی مایل به صورتی و مامان بد تشکیل می‌دهند.
اجرای تئاتر عامدانه، عاشقانه، قاتلانه با بازخورد خوب منتقدین و تماشاگران همراه بود و در ادامه می‌توانید بخشی از نقد آن توسط ایران تئاتر بخوانید.
تردیدی نیست که یکی از اصلی‌ترین دلایل تاثیرپذیری مخاطبان نمایش «عامدانه، عاشقانه، قاتلانه» حضور قدرتمند، حساب شده و کاملا پذیرفتنی بازیگران نمایش است. گیتی قاسمی در نقش نسرین دو سوی این شخصیت را به خوبی نمابان می‌کند. از یک سو زنی رنج‌دیده و عامی که حتی حاضر نیست لقمه حرام سر سفره بچه‌هایش بیاید و از سوی دیگر قاتل بی‌رحمی که با برنامه‌ریزی دقیق دست به شکار طعمه‌هایش می‌زند. نسیم ادبی در نقش ژاله مسیر سخت و دشوار اجرای این نقش را به سلامت و درستی طی می‌کند. نمایش وجوه متعدد شخصیتی ژاله، که سال‌ها حتی موجب سردرگمی قضات متعدد این پرونده شده بود، کار نفس‌گیر و فرساینده‌ای است اما نسیم ادبی در بازسازی این شخصیت موفق است.
فیلم تئاتر ایرانی «اتاق ورونیکا»
نمایش اتاق ورونیکا (Veronica’s Room) یک تئاتر ملل به نویسندگی آیرا لوین است. این نمایشنامه در سال 1973 نوشته شده و از آن زمان تاکنون اقتباس‌های مختلفی از آن در سرتاسر جهان روی صحنه رفته است. نمایش اتاق ورونیکا داستان زن و شوهر پیری را روایت می‌کند که سال‌ها پیش فرزند خود را از دست دادند و حالا می‌خواهند اتاق ورونیکا را به یک زوج جوان بدهند.
نمایش ایرانی این تئاتر در سال 1394 و به کارگردانی رضا ثروتی، با نقش‌آفرینی ایمان افشاریان، مرتضی اسماعیل کاشی، ستاره پسیانی و بهناز جعفری اجرا شد. این اجرا در تماشاخانه مسعودیه روی صحنه رفت و بازخورد خوبی از منتقدین و تماشاگران دریافت کرد.
فیلم تئاتر ایرانی «چشمهایی که مال توست»
نمایش چشمهایی که مال توست با دیگر نمایش‌های این مطلب تفاوت دارد. این نمایش در واقع یک اجرای یک نفره از بهاره رهنما است و نمایشنامه آن را خودش نوشته. تئاتر چشمهایی که مال توست روایتگر ماجرای زنی است که شوهرش او را ترک کرده و مونولوگ‌های رهنما در واقع صحبت‌های ذهنی او با همسرش هستند.
از نکات برجسته این اجرا، متن ساده و بی تکلف آن است، به طوری که به راحتی مخاطب را با خود همراه می‌سازد. این اجرا شاید یک اجرای تک‌نفره باشد، اما قدرت تاثیر زیادی دارد و به راحتی می‌تواند احساسات تماشاگر را قلقلک دهد. بنابراین غافلگیر نشوید اگر موقع تماشای آن احساساتی شدید و ناخودآگاه خواستید اشک بریزید.
فیلم تئاتر ایرانی «ستوان اینیشمور»
نمایش ستوان اینیشمور یکی دیگر از آثار معروف مارتین مک‌دونا است. این نمایش او درواقع اجرایی طنز درباره جنبش‌های ایرلندی‌ها برای آزادی است.
نمایش ستوان اینیشمور به کارگردانی حسن معجونی و با نقش‌آفرینی رضا بهبودی، سعید چنگیزیان، مازیار سیدی، هوتن شکیبا، امیرحسین طاهری، به‌آفرید غفاریان، فربد فرهنگ و نوید محمدزاده در سال 94 در تماشاخانه ایرانشهر روی صحنه رفت. در ادامه قسمتی از نقد این نمایش را توسط هنر آنلاین می‌خوانید.
در نمایش ستوان انیشمور به نویسندگی مارتین مک‌دونا و کارگردانی محمدحسن معجونی همه چیز مبتنی بر تناقض و پارادوکس است و همین خصوصیت آن را نامتعارف و خاص جلوه می‌دهد. خود موضوع که عبارت از شوخی و هجو یک مقوله بسیار جدی و سیاسی است عملأ یک پارادوکس به شمار می‌رود و به حوادث و رویدادهایی که غیر منتظره و انزجار آورند، می‌انجامد و همزمان شرایط را با نمایه و جلوه‌ای کمیک، متناقض و بی قاعده و قانون نمایان می‌کند. نویسنده موضوع را تا حدی تمثیلی هم کرده است؛ ابتدا گربه ها و انسان ها را تمثیلی از همدیگر می‌کند و سپس گربه ها را با ارزش‌تر از انسان‌ها می‌داند.
اجرای این نمایش همچنین بازخورد خوبی از تماشاگران داشت و نظرات مثبتی درباره آن نوشته شده است.
فیلم تئاتر ایرانی «گلن گری گلن راس»
آخرین نمایش این لیست، تئاتر گلن گری گلن راس به قلم دیوید ممت است. این نمایشنامه جوایز مختلفی از جمله یک جایزه تونی، جایزه منتقدان نیویورک، جایزه پولیتزر (Pulitzer prize) و دو جایزه الیویر را کسب کرده است.
تاکنون از این نمایش اقتباس‌های مختلفی در سرتاسر جهان اجرا شده و در ایران نیز چندین نمایش با این نمایشنامه روی صحنه رفته‌اند. یکی از آن‌ها، تئاتر گلن گری گلن راس به کارگردانی پارسا پیروزفر است. در این نمایش بازیگران پارسا پیروزفر، رضا بهبودی، مسعود میرطاهری، هومن برق‌نورد، سیاوش چراغی‌پور، مهدی میلانی و پوریا میان‌دهی به نقش آفرینی پرداخته‌اند.
این تئاتر با استقبال خوب تماشاگران و بازخورد‌های مثبت منتقدین همراه بود.
داستان نمایش در شهر شیکاگو در دهه هشتاد میلادی جریان دارد. دو شخص به نام‌های میچ و موری یک دفتر املاک دارند و تصمیم می‌گیرند به کارمند نمونه ماه خود یک کادیلاک هدیه دهند و از طرفی دیگر، دو کارمند آخر را اخراج کنند. این خود زمینه‌ی اتفاقات مختلفی را در نمایش فراهم می‌کند تا با گزارش یک سرقت از دفتر، همه چیز پیچیده‌تر می‌شود.
این لیست 25 نمایش پیشنهادی ما به شما بود. البته باید ذکر کنم نمایش‌های خوب زیادی وجود دارند و چه بسا نمایشهایی هستند که از نمایش‌های لیست بالا بهترند ولی به خاطر سختی دسترسی به فیلم‌تئاترشان از آن‌ها اسمی برده نشده است. شما هم اگر تئاتر خوبی را می‌شناسید که فیلم‌تئاتر آن در دسترس است در بخش نظرات با ما به اشتراک بگذارید.
