نگاهی به فیلم های ام نایت شامالان براساس نمرات منتقدان

با اکران جدیدترین فیلم کارگردان متولد هند، وقت آن است تا نگاهی کامل به کارنامه تمام فیلم های ام نایت شامالان (M. Night Shyamalan) از نظر منتقدان سینمایی بیندازیم. در این مطلب کارنامه این هنرمند را به ترتیب سال انتشار بررسی می‌کنیم و در انتهای مقاله می‌توانید رتبه آثار او بر اساس نمره‌های سایت‌های متاکریتیک و راتن تومیتوز مشاهده کنید.

فیلم های ام نایت شالامان بر اساس نمرات منتقدان

«شامالان» که به تازگی فیلم Old را منتشر کرده، تا به حال 14 فیلم را کارگردانی کرده است و بهترین‌هایشان را می‌توانید از اینجا مطالعه کنید. او کارش را در سال 1992 و با فیلم «دعا کردن با خشم» (Praying with Anger) آغاز کرد.

فیلم دعا کردن با خشم

اولین اثر ساخته او کاری مستقل بود که «شامالان» هم وظیفه کارگردانی، نویسندگی، تهیه‌کنندگی و حتی بازیگری آن را بر عهده داشت. «دعا کردن با خشم» ولی به اکران عمومی و گستره نرسید و بیشتر در جشنواره‌های مختلف اکران شد. به همین دلیل هم نمره‌های منتقدان برای این اثر در هیچ کدام از سایت‌های میانگین نمرات منتشر نشده است.

 

فیلم کاملا بیدار

فیلم دومی که توسط «ام نایت شامالان» ساخته شده است اما، اقبال بهتری نسبت به «دعا کردن با خشم» داشت و توانست به اکران عمومی برسد. هر چند که این اکران با چند سال تاخیر بود، ولی «کاملاً بیدار» (Wide Awake) که در سال 1995 ساخته شده بود، بالاخره سال 1998 منتشر شد. این فیلم داستان پسری ده ساله با بازی «جوزف کراس» (Joseph Cross) را نشان می‌دهد که پس از مرگ پدربزرگش تصمیم می‌گیرد به دنبال معنای زندگی و مرگ بگردد. این فیلم درام و کمدی، در سایت متاکریتیک امتیازی ندارد، اما بر اساس نقدهای جمع آوری شده در راتن تومیتوز، نمره 45 درصد از 33 نقد را به‌دست آورده است.

 

فیلم حس ششم

پروژه بعدی را می‌توان یکی از بزرگ‌ترین و مهم‌ترین فیلم های ام نایت شامالان دانست. در سال 1999 این کارگردان با «بروس ویلیس» (Bruce Willis) و «هالی جوئل آزمنت» (Haley Joel Osment) همکاری کرد و نتیجه آن «حس ششم» (The Sixth Sense) بود. این فیلم ترسناک ماجرای روانشناس کودکی را نشان می‌دهد که برای جبران گذشته خود، سعی در مداوای پسر بچه‌ای را دارد و این کار زندگی او را تماماً درگیر خود می‌کند. «شامالان» با نوشتن پایانی جذاب و گیرا برای این اثر خود توانست اثری فراموش‌نشدنی بسازد و این مساله با نمراتی که منتقدان به «حس ششم» داده‌اند به راحتی مشخص می‌شود.

هم در سایت متاکریتیک و هم در راتن تومیتوز، «حس ششم» بالاترین نمره را میان فیلم های ام نایت شامالان دارد. در متاکریتیک این اثر با 35 نقد ثبت شده توانسته است نمره‌ی 64 را کسب کند. با اینکه در مقایسه با دیگر آثار سینمایی، این نمره از متاکریتیک چندان چشمگیر نیست، اما همین عدد 64 بهترین نمره فیلم های این کارگردان در این سایت است. راتن تومیتوز هم با جمع آوری 158 نقد، امیتاز 86 درصد را به فیلم «حس ششم» داده است.

 

فیلم آسیب ناپذیر

بعد از «حس ششم» این کارگران مطرح سینما دیگر نتوانست فیلمی بسازد که نظر منتقدان را به آن اندازه به خود جلب کند. با این وجود «ام نایت شامالان» فیلم‌های قابل‌قبول و تماشایی دیگری هم در کارنامه خود جای داده است. یکی از این آثار، دومین همکاری او با «بروس ویلیس» به اسم «آسیب ناپذیر» (Unbreakable) بود. این اثر ابرقهرمانی داستان نگهبانی را نشان می‌دهد که پس از یک تصادف، متوجه می‌شود که قدرت‌های فرا انسانی دارد. «ساموئل ال جکسون» (Samuel L. Jackson) و «رابین رایت» (Robin Wright Penn) از دیگر بازیگران این فیلم هستند.

«آسیب ناپذیر» اولین قسمت از مجموعه فیلم های ام نایت شامالان است که به همین اسم هم شناخته می‌شوند. این ساخته 2000 بدون در نظر گرفتن دنباله‌هایش هم اثری تماشایی است و منتقدان هم تا حدودی با این مساله هم نظر هستند. نمره فیلم در راتن تومیتوز از 174 نقد به عدد 70 درصد رسیده است و سایت متاکریتیک با ثبت 31 نقد مختلف، نمره 62 را به دست آورده است که از میان آنها 18 نقد مثبت، 11 نقد متوسط و تنها دو نقد منفی داشته است.

 

فیلم نشانه‌ها

فیلم ساخته 2002 «شامالان» از جمله آثاری است که نظر دو سایت ثبت نمرات منتقدان درباره آن کمی متفاوت است. این فیلم که «نشانه‌ها» (Signs) نام دارد، داستان کشیش سابقی را نشان می‌دهد که تعدادی نشانه و اشکال عجیب و غریب در مزرعه پیدا می‌کند و متوجه می‌شود که آنها کار دست موجودات فرازمینی هستند. «مل گیبسون» (Mel Gibson) و «واکین فینیکس» (Joaquin Phoenix) بازیگران این اثر علمی تخیلی و تریلر هستند.

با توجه به نقدهای ثبت شده در سایت متاکریتیک، «نشانه‌ها» نمره 59 از 36 نقد را به‌دست آورده است که به نسبت ساخته قبلی «شامالان» کاهش چند نمره‌ای را داشته است. اما همین مقایسه در سایت راتن تومیتوز نتیجه‌ای برعکس می‌دهد. همین اثر در سایت دیگر با 235 نقد جمع شده، نمره خوب 74 درصد را به نام خود ثبت کرده است که از نمره «آسیب ناپذیر» حتی بیشتر است در رتبه سوم در میان فیلم های ام نایت شامالان در این سایت قرار می‌گیرد.

 

فیلم دهکده

در حالی که نمره‌ها و استقبال از فیلم های ام نایت شامالان تا سال 2002 بسیار امیدوارکننده بودند و او را به عنوان استعدادی نوظهور در سینما به دنیا معرفی می‌کرد، از سال 2004 به بعد کارنامه این هنرمند با شکست‌های بزرگی لکه‌دار شد و شروع آنها اکران فیلم «دهکده» (The Village) بود. این اثر با وجود اینکه از بازیگران بزرگی همچون «آدرین برودی» (Adrien Brody)، «برندون گلیسون» (Brendan Gleeson) و «واکین فینیکس» بهره مند بود، اما نمره‌های نه چندان جالبی از منتقدان گرفت. «دهکده» که داستان مردم دهکده‌ای در قدن 19 را نشان می‌دهد که درگیر موجوداتی ناشناخته در دل جنگل شده‌اند، با 218 نقد در سایت راتن تومیتوز امتیاز 43 درصد را کسب کرده است و حتی میانگین چهل نقد ثبت شده در متاکریتیک هم تفاوت چندانی نداشته و امتیاز فیلم در آن سایت هم عدد 44 محاسبه شده است.

 

فیلم بانوی در آب

نمره‌های ضعیف منتقدان به فیلم های ام نایت شامالان اما اتفاقی و کم نبودند. ساخته بعدی او، «بانوی در آب» (Lady in the Water)، که در سال 2006 اکران شد هم به سرنوشتی مشابه دچار شد و حتی امتیازی بدتر از اثر قبلی گرفت. این فیلم فانتزی داستان بانویی جادوی را نشان می‌دهد که در استخر ساختمانی در فیلادلفیا پیدا می‌شود و زندگی‌اش در خطر است. «پاول جیاماتی» (Paul Giamatti)، «برایس دالاس هاوارد» (Bryce Dallas Howard) و «جفری رایت» (Jeffrey Wright) در این فیلم به ایفای نقش پرداخته‌اند اما حتی این استعدادها هم به کیفیت فیلم کمک چندانی نکرده‌اند. امتیاز متاکریتیک فیلم تنها 36 شده است، و در سایت راتن تومیتوز فقط توانسته نمره 25 درصد را دریافت کند که بسیار کم است.

 

فیلم اتفاق

فیلم بعدی این کارگردان یعنی «اتفاق» (The Happening) هم از نظر نمره منتقدان دست کمی از دو ساخته قبلی نداشته است. در این فیلم «مارک والبرگ» (Mark Wahlberg) و «زویی دشنل» (Zooey Deschanel) بازی کرده‌اند و ماجرای آن درباره حمله‌ای گازی است که در نتیجه آن مردم شروع به خودکشی گروهی می‌کنند و یک زوج سعی در فرار از این فاجعه دارند. نتیجه اما نمره‌های وحشتناک این اثر از نظر منتقدان بود که میانگین‌های پایینی در دو سایت جمع آوری نقدها آن را محاسبه کرده‌اند. در متاکریتیک، «اتفاق» از 38 نقد عدد 34 را به نام خود ثبت کرده است و راتن تومیتوز هم از 185 نقد میانگین بسیار پایین 17 درصد را نتیجه داده است.

 

فیلم واپسین هواشکن

جالب است اما که نمرات فیلم های ام نایت شامالان تا اینجای کار، حتی بدترین آنها نبوده است. کمترین نمره‌ای که تا به حال یک فیلم از این کارگردان کسب کرده است، مربوط به فیلم «واپسین هواشکن» (The Last Airbender) است که نه تنها بدترین فیلم «شامالان» شناخته می‌شود، بلکه در دنیای سینما هم از کمترین نمرات ممکن را دارد. این فیلم از روی سریال انیمیشنی به همین اسم ساخته شده است و با وجود موفقیت جهانی سریال، فیلم یک فاجعه فراموش‌نشدنی بود. امتیاز فیلم در راتن تومیتوز با 193 نقد عدد تاریخی 5 درصد است و متاکریتیک فیلم هم وضع بهتری ندارد و از 33 نقد امتیاز 20 را به‌دست آورده است تا بدترین فیلم شامالان شناخته شود.

فیلم پس از زمین

ساخته سال 2013 «شامالان» را می‌توان پایان دوران فاجعه‌های سینمایی این کارگردان دانست و آخرین ساخته اوست که نمره بسیار ضعیفی را از منتقدان کسب کرده است. «پس از زمین» (After Earth) از بازیگرانی همچون «جیدن اسمیت» (Jaden Smith) و پدرش «ویل اسمیت» (Will Smith) بهره برده است و داستان آن سیاره‌ای را نشان می‌دهد که انسان‌ها روی آن زندگی می‌کنند اما موجودات فضایی تصمیم به تصرف آن دارند. «پس از زمین» در سایت راتن تومیتوز نمره 11 درصد را گرفته است که به واسطه آن بعد از «واپسین هواشکن» بدترین ساخته شامالان محسوب می‌شود. رتبه این اثر در میان فیلم های ام نایت شامالان در متاکریتیک هم یکسان است و با 41 نقد، 33 نمره را کسب کرده است.

 

فیلم ملاقات

«ملاقات» (The Visit) اولین فیلم این کارگردان بعد از چندین ساخته‌ی اوست که بالاخره نمره نسبتا بهتری را کسب کرده است و طرفداران او را به این مساله امیدوار کرد تا شاید کارگردان محبوبشان باری دیگر به اوج کاری خود بازگشته است. این فیلم ترسناک داستان یک خواهر و برادر را نشان می‌دهد که برای مدتی قرار است پیش پدربزرگ و مادربزرگشان زندگی کنند و عدم رعایت قوانینی که برایشان گذاشته شده است، همه چیز را به هم می‌ریزد. «ملاقات» با 230 نقد در سایت راتن تومیتوز موفق به کسب درصد 68 شده است و این نمره در سایت متاکریتیک برای فیلم معادل 55 است که نتیجه‌ی میانگین 34 نقد مختلف محسوب می‌شود.

 

فیلم شکافته

در سال 2016، «شامالان» فیلم «شکافته» (Split) را با بازی «جیمز مک آووی» (James McAvoy) و «آنیا تیلور جوی» (Anya Taylor-Joy) ساخت. این اثر داستان فردی را نشان می‌دهد که 24 شخصیت مختلف دارد و سه دختر را آدم‌ربایی می‌کند. «مک آووی» به خاطر بازی خارق‌العاده‌اش در این ساخته بسیار تحسین شده است و همین مساله در نمره‌هایی که منتقدان به فیلم «شکافته» داده است تاثیرگذار بوده است. سایت متاکریتیک برای این اثر 48 نقد جمع آوری کرده است و نتیجه محاسبه آنها عدد 62 شده است. نتیجه 309 نقد ثبت شده‌ی این فیلم در راتن تومیتوز هم مثبت است و امتیاز 77 درصد را کسب کرده است.

نکته جالب این جاست که فیلم «شکافته» به عنوان دنباله‌ی فیلم 2000 «شامالان» یعنی «آسیب ناپذیر» معرفی نشده بود. اما حضور بسیار کوتاه «بروس ویلیس» در فیلم، این موضوع را برای همه برملا کرد که در واقع این ساخته دنباله‌ای بر آن فیلم تحسین شده است، حتی با اینکه شانزده سال دیرتر ساخته شده است. نتیجه این کار، ساخت قسمت سوم این مجموعه در سال 2019 بود که شخصیت‌های دو فیلم پیشین را دور هم جمع کرده است.

 

فیلم شیشه

قسمت سوم را «شامالان» «شیشه» (Glass) نامید و شخصیت‌های اصلی قسمت‌های قبل در آن حضور دارند. در ابتدا قرار بود شخصیت اصلی فیلم «شکافته» در فیلم «آسیب ناپذیر» حضور داشته باشد، اما «شامالان» تصمیم دیگری گرفت تا اینکه در قسمت سوم تصمیم به بازیابی مجموع همه آن شخصیت‌ها در کنار یکدیگر گرفت. برخلاف دو فیلم قبلی، این اثر کمی برای منتقدان و طرفداران ناامیدکننده بود، اما باز بازیگران کار خود را به خوبی انجام داده بودند. فیلم از راتن تومیتوز با 400 رأی امتیاز 37 درصد را به دست آورد و متاکریتیک هم با جمع آوری 53 نقد متفاوت، نمره 43 را به «شیشه» داده است.

فیلم پیر

آخرین ساخته در میان لیست فیلم های ام نایت شامالان، «پیر» نام دارد که کمی پیش به انتشار رسیده است. این اثر داستان ساحلی را نشان می‌دهد که مکانی برای تعطیلات محسوب می‌شود، اما به دلایلی، تمام ساکنین آنجا سریع‌تر از آنچه که باید مسن می‌شوند. «گائل گارسیا برنال» (Gael García Bernal) و «الکس وولف» (Alex Wolff) از جمله بازیگران چهاردهمین فیلم «شامالان» هستند. «پیر» همچون ساخته قبلی این کارگردان با بهترین فیلم های ام نایت شامالان فاصله دارد اما واکنش منتقدان به آن بسیار بهتر از فاجعه‌های آثار 2006 تا 2013 بود. نمره متاکریتیک فیلم از 50 نقد به عدد 54 رسیده است و سایت راتن تومیتوز هم با ثبت 242 نقد میانگین 50 درصد را محاسبه کرده است.

	رتبه بر اساس نمره متاکریتیک	رتبه بر اساس نمره راتن تومیتوز
1	حس ششم (64)	حس ششم (86 درصد)
2	شکافته (62)	شکافته (77 درصد)
3	آسیب ناپذیر (62)	نشانه‌ها (74 درصد)
4	نشانه‌ها (59)	آسیب ناپذیر (70 درصد)
5	ملاقات (55)	ملاقات (68 درصد)
6	پیر (54)	پیر (50 درصد)
7	دهکده (44)	کاملا بیدار (45 درصد)
8	شیشه (43)	دهکده (43 درصد)
9	بانوی در آب (36)	شیشه (37 درصد)
10	اتفاق (34)	بانوی در آب (25 درصد)
11	پس از زمین (33)	اتفاق (17 درصد)
12	واپسین هواشکن (20)	پس از زمین (11 درصد)
13		واپسین هواشکن (5 درصد)

شما کدام یک از فیلم های ام نایت شامالان را دیده‌اید؟ بهترین و بدترین آثار او به نظر شما کدام است؟ در کامنت‌ها نظر خود را با ما در میان بگذارید.