نقد و بررسی فصل دوم انیمه جوجوتسو کایسن: 5 قسمت اول

پس از انتظارات بسیار، سرانجام فصل دوم انیمه جوجوتسو کایسن (Jujutsu Kaisen) در 6 جولای 2023 (مصادف با 16 تیر 1402)، منتشر شد. بسیاری از طرفداران این انیمه که به خواندن مانگای آن پرداخته‌اند از اقتباس فصل دوم این انیمه از آرک «موجودی پنهان/ مرگ ناگهان» و «حادثه شیبویا» در مانگای جوجوتسو کایسن، هیجان‌زده بودند و به همین دلیل از همان ابتدا نیز انتظار می‌رفت که در این فصل با حقایق جالبی از داستان روبرو شویم. تا الان که این نقد نوشته می‌شود، تنها 5 قسمت اول از فصل دوم انیمه جوجوتسو کایسن منتشر و آرک موجودی پنهان/ مرگ ناگهان مانگا، به طور کامل پوشش داده شده است. به همین دلیل قصد داریم به نقد و بررسی این 5 قسمت که آرک کاملی را شامل می‌شود، بپردازیم تا ببینیم انیمه جوجوتسو کایسن در ژانر شونن چه مقدار پیشرفت کرده است.

همانطور که بسیاری از شما می‌دانید، انیمه جوجوتسو کایسن از مانگایی به همین نام به نویسندگی و تصویرسازی گگه آکوتامی (Gege Akutami) اقتباس شده است. مانگای جوجوتسو، در سال 2019 در مجله هفتگی شونن جامپ چاپ شده و تا امسال (2023) بالای 80 میلیون کپی از این مانگا به فروش رفته که آن را به یکی از پروفروش‌ترین مانگاهای تاریخ تبدیل کرده است.

فصل دوم این انیمه هم مشابه سری اول آن، در استودیوی ماپا تولید شده اما کارگردان آن از سونگ‌هو پارک (Sunghoo Park)، کارگردان کره‌ای که پیش‌تر کارگردانی انیمه خدای دبیرستان (The God of High School) را برعهده داشت به شوتا گوشوزونو (Shōta Goshozono)، تغییر پیدا کرد. شوتا گوشوزونو در این انیمه اولین تجربه کارگردانی یک انیمه کامل را پشت سر می‌گذارد و به نظر می‌رسد تجربه زیادی در روند تولید انیمه نداشته است؛ زیرا تنها در تولید چند انیمه انگشت‌شمار دست داشته؛ همچون، متحرک‌سازی قسمت‌هایی از انیمه بلک کلاور و سینمایی کرایون شین چان (crayon shin chan movie) و همچنین طراحی استوری‌بورد، کارگردانی و انیمیت یک قسمت از انیمه چینساو من. اما با وجود این می‌توان گفت که در 5 قسمت ابتدایی انیمه جوجوتسو کایسن، شوتا گوشوزونو عملکرد فوق‌العاده‌ای از خود نشان می‌دهد که همانند سری اول این انیمه از کارگردانی و متحرک‌سازی درخشانی برخوردار است و تمام انتظارات مخاطب را به خوبی پاسخ می‌دهد.

در این فصل، سایاکا کویسو (Sayaka Koiso) و تاداشی هیراماتسو (Tadashi Hiramatsu) وظیفه طراحی شخصیت‌ها و یوشیماسا ترویی (Yoshimasa Terui) وظیفه ساخت و تنظیم موسیقی متن سری دوم این انیمه را همانند سری پیش به عهده دارد.

هشدار اسپویل!

داستان فصل دوم انیمه جوجوتسو کایسن در دوران جوانی گوجو ساتورو در آکادمی جوجوتسو آغاز می‌شود؛ زمانی که سوگورو گتو (آنتاگونیست سری اول و سینمایی این انیمه) به عنوان جادوگر آکادمی جوجوتسو، به همراه گوجو، رفیق صمیمی‌اش، به نابود کردن نفرین‌ها می‌پردازند. اما در یکی از ماموریت‌های آکادمی، گتو و گوجو توسط آنتاگونیستی پرقدرت غافل‌گیر می‌شوند و طی مبارزه با او، گوجو تکنیک جادویی بی‌نهایت خود را به تکامل می‌رساند. اما آنچه که باعث پیشرفت گوجو می‌شود، از طرفی گتو را با درونی‌ترین ندای تاریک خود روبرو می‌سازد و او را بر سر دوراهی قرار می‌دهد که باید میان بخش تاریک و بخش انسان‌دوستانه خود، یکی را انتخاب کند.

به عنوان کسی که طرفدار پروپاقرص انیمه جوجوتسو کایسن نیست، باید اعتراف کنم که فصل دوم این انیمه، به نسبت سری اول آن از جذابیت بیشتری برخوردار است. به طور کلی دلیل آن که سری اول این انیمه نتوانست من را آنطور که باید علاقه‌مند کند، داستان سرراست و بدون پیچش روایی خاص یا رمز و راز درگیرکننده آن است. داستانی که در سایر انیمه‌های شونن به وفور تکرار شده است و تنها تفاوت آن با شونن‌های دیگر در بزرگسال بودن شخصیت‌های آن و جنس شوخی‌های بالغانه‌تر است.

پیش از سری دوم این انیمه معتقد بودم که انیمه جوجوتسو کایسن موفقیت خود را تنها مدیون گرافیک فوق‌العاده‌اش است که توانسته است شخصیت‌های مرد دخترکشی را نیز خلق کند و طیف زیادی از طرفداران دختر ( حتی خود من ) را به خود جلب کند. اگرچه همچنان بر این اعتقاد هستم اما با این تفاوت که در این 5 قسمت جدید از نظر داستانی شاهد پیشرفت‌هایی بودم که فکر می‌کنم، ارزش تماشا کردن این انیمه را بالاتر برده است.

ابتدا از یکی از نقاط قوت‌هایی شروع می‌کنم که در همان قسمت اول نظر من را به خود جلب کرد و آن هم تعادل بهتر سکانس‌های کمدی در کنار سکانس‌های جدی است. این نقطه قوتی است که متاسفانه در سری اول این انیمه به خوبی رعایت نشده بود و با وجود نبردهای سنگین و تلاشی که انیمه برای ترسناک ساختن نفرین‌ها انجام می‌داد، باز هم وزنه جدی داستان با شخصیت‌های سرخوش و بی‌خیال و تعداد زیاد سکانس‌های کمدی، پایین‌تر قرار می‌گرفت تا جایی که تا پایان انیمه بیشتر درگیر روابط دوستانه و صمیمی میان شخصیت‌ها می شوید تا فضای دارک داستان. اما در فصل جدید این انیمه به نظر می‌رسد که انیمه قصد دارد روی جدی‌تری از خود نشان بدهد و از غالب شدن سکانس‌های کمدی بر سکانس‌های جدی جلوگیری کرده است. همین امر باعث شده تا طنز داستان در لحظات ناب‌تری ظاهر شود و تاثیر بهتری روی تماشاگر بگذارد.

از دیگر نکات مثبت فصل دوم این انیمه حضور شخصیتی متفکر با ذهنی تحلیل‌گر همچون گتو است که کمبود چنین شخصیتی باز هم در سری اول این انیمه حس می‌شد. اگرچه در سری اول، شخصیت کنتو نانامی یکی از معدود شخصیت‌های کاریزماتیکی بود که بیشتر از سایر شخصیت‌ها فکر می‌کرد و منطقی تصمیم می‌گرفت اما بخش تاریکی که گتو در درون با آن می‌جنگید، او را در جایگاه بالاتری قرار می‌دهد و وسواس او در پیدا کردن معنا در دنیا است که باعث جذابیت این شخصیت شده است.

حتما شنیده‌اید که یکی از نقاط ضعف سری اول جوجوتسو کایسن، آن است که این انیمه از شونن‌های کلاسیک به خصوص ناروتو تاثیر زیادی گرفته است. به نظر من این امر در سری دوم این انیمه نیز به چشم می‌خورد، با اینکه چندان من را اذیت نمی‌کند؛ زیرا شیوه رخداد اتفاقات به گونه‌ای است که آنچنان کلیشه‌ای به نظر نمی‌رسد و همچنان تماشایی است به خصوص زمانی که می‌بینیم چگونه شخصیت‌ها نسبت به برخی از اتفاقات مهم داستان بی‌خیال هستند و آکوتامی مانگاکا تلاش بیهوده‌ای برای به گریه درآوردن مخاطب نکرده است. مثلا زمانی که گتو تصمیم می‌گیرد از گروه خارج شود، گوجو خیلی زود به روال عادی زندگی برمی‌گردد، درحالی که انیمه‌های شونن دیگر در چنین شرایطی، پیاز داغ ماجرا را زیاد می‌کنند.

 با این حال تصمیم گتو در نابودی تمام انسان‌ها برای نابودی کامل تمام نفرین‌ها و نگه داشتن جادوگران، تا حدی من را یاد شخصیت پین (Pain) در انیمه ناروتو انداخت که تصمیم گرفت برای پایان دادن به چرخه جنگ و نفرت، تمام انسان‌ها را نابود کند و از این طریق صلح واقعی را به وجود آورد. از طرف دیگر نیز جدایی گتو از آکادمی و گروه سه نفره‌شان با گوجو و شوکو ایری باز هم یادآور جدایی شخصیت ساسکه از ناروتو و ساکورا بود که جالب می‌نمود. این امر باعث می‌شود که بگوییم انیمه جوجوتسو کایسن همچنان از نظر روایی نمی‌تواند از انتظارات فراتر برود و به خلق اتفاقاتی غیرقابل پیش‌بینی دست بزند.

البته ناگفته نماند که شخصیت‌پردازی توجی فوشیگورو (Toji Fushiguro) به عنوان آنتاگونیست این فصل و کشف رابطه میان او و مگومی فوجیگورو (Megumi Fushiguro) در انتهای این آرک و دلیل ورود مگومی به آکادمی، یکی از معدود غافلگیری‌ها و جذابیت‌های داستان این آرک برای من بود که بسیار از آن لذت بردم و کنجکاوی و هیجان من را نسبت به قدرت‌های کشف نشده مگومی چندین برابر کرد تا جایی که به یکی از شخصیت‌های مورد علاقه‌ام تبدیل شده است.

سومین نقطه قوت این انیمه، کامل نبودن قدرت‌های جادویی گوجو در ابتدای انیمه و عطش او برای قدرت نمایی بود. یکی دیگر از نقاط ضعف‌ها در شخصیت‌پردازی سری اول این انیمه، خود شخصیت گوجو بود که آنقدر کامل به تصویر درآمده بود که هیچ نکته منفی و ضعفی درباره آن پیدا نمی‌شد و این امر کمی به واقع‌گرایی داستان و باورپذیری آن لطمه می‌زد.

درحالی که در ابتدای فصل دوم این انیمه، گوجو به فردی در حال پیشرفت تبدیل شده بود و این امر تماشای رشد او را جذاب می‌ساخت اما متاسفانه در پایان این 5 قسمت، گوجو به همان شخصیت ایده‌آل قبلی باز می‌گردد که به نظر می‌رسد هیچ دغدغه و نگرانی ندارد و از هفت دولت آزاد است. امیدوارم که در قسمت‌های آینده، به پختگی این شخصیت نیز افزوده شود و کمی از این حالت «گوجوی افسانه‌ای» درآید که اتفاقا می‌تواند با پیدا شدن نقطه ضعف در او کمی به ایجاد تنش در داستان و دراماتیک‌تر شدن آن نیز کمک کند.

با وجود نکات مثبتی که برای فصل دوم انیمه جوجوتسو کایسن برشمردیم، این انیمه همچنان از روند خطی و سرراست بودن داستانش رنج می‌برد و به اندازه کافی در داستان، تعلیق و کنجکاوی ایجاد نمی‌کند. اینجاست که می‌گوییم، انیمه جوجوتسو کایسن با وجود قابلیت‌های زیادی که دارد به درستی از آن استفاده نمی‌کند.

نمونه بارز این امر، در افشای زودهنگام شخصیت گتو و هدف او در تبدیل شدن به شخصیت منفی است و این امر توانایی پررمز و راز بودن آنتاگونیست داستان را از شخصیت گتو گرفته است. بنابراین با وجود اهمیت آرک موجودی پنهان/ مرگ ناگهان، به نظر من شاید بهتر بود که این آرک کوتاه، در آخرین لحظه‌های رویارویی ایتادوری و گوجو با گتو، نمایش داده می‌شد تا انگیزه گتو در نابودی انسان‌ها تا حد زیادی پنهان می‌ماند.

در زمینه پویانمایی و موسیقی نیز این انیمه چیزی کم ندارد. موسیقی متن فصل دوم و اوپنینگ و اندینگ‌ها به پای فصل اول نمی‌رسند، اما همچنان شنیدنی و زیبا هستند. اوپنینگ این فصل به نام Where Our Blue Is با صدای تاتسویا کیتانی (Tatsuya Kitani) و اندینگ آن به نام Light با صدای سوشی ساکیاما (Soushi Sakiyama) اجرا شده است. پویانمایی این فصل نیز خوشبختانه تا به اینجا، از مقدار کمتری از تکینک روتوسکپی استفاده کرده است. به همین دلیل یکپارچگی بیشتری با تکینیک انیمیشن محدود که تکنیک غالب انیمه‌ها است، حس می‌شود و نرمی بیش از حد حرکات که حسی شبیه به فیلم زنده و واقع‌گرایی بیش از حد به شخصیت‌ها می‌داد، کاسته شده است. در نهایت نبردهای این انیمه که همچنان با کوریوگرافی خوب، چرخش دوربین‌های فوق‌العاده و پرداخت محشر به جزئیات در پویانمایی، به تصویر در می‌آیند از بزرگترین نقاط قوت این انیمه است.

به عنوان یک جمع‌بندی باید بگویم که انیمه جوجوتسو کایسن همچنان راه زیادی دارد تا بتواند از میان سایر انیمه‌های شونن تاثیر به یادماندنی‌تری به جای بگذارد و روایت کاملا جدیدی نسبت به شونن‌های پیشین، تعریف کند. مثل همان کاری که انیمه اتک آن تایتان انجام داده و مرزهای شونن را درهم شکسته است. اما فصل دوم این انیمه به نسبت فصل پیشین خود، قطعا رویکرد بهتری را پیش گرفته و به نظر می‌رسد که با جدی‌تر شدن داستان، پیشرفت‌های رضایت‌بخشی را می‌توان در این انیمه مشاهده کرد.

شما درباره 5 قسمت ابتدایی از فصل دوم انیمه جوجوتسو کایسن چه فکر می‌کنید؟ آیا این انیمه توانسته انتظارات شما را برآورده کند؟ نظرات خود را با ما در میان بگذارید.

به مطالعه ادامه دهید:

• معرفی انیمه های فصل تابستان 2023
• نقد و بررسی انیمه سینمایی جوجوتسو کایسن 0
• لیست بهترین انیمه های اکشن
• 10 حقیقت جالب درباره ساتورو گوجو از انیمه Jujutsu Kaisen
• معرفی و بررسی انیمه Jujutsu Kaisen