وقتی پای بازیهای AAA به میان میآید، تصور این که در هرثانیه ۸٫۳ میلیون پیکسل، ۶۰ بار در برابر چشمهای ما رفرش میشوند، باور کردنی نیست. از طرفی با پیشرفت نسل جدید کارت گرافیکهای Nvidia و AMD به نظر میرسد که ناگزیر، در حال ورود به یک دورهی جدید تکنولوژیکال هستیم. از این رو یکی از اقدامات نهایی برای عبور از این مرحله، آغاز به کار گیری استانداردهای 4K در صنعت گیمینگ است. نمایشگرهای ۴K مدتهاست که یکی از آرزوهای اکثر کاربران در سرتاسر جهان بوده است و همهی ما به نحوی دوست داریم که حداقل یک بار در زندگی خود لذت استفاده از آنها را تجربه کنیم. امروزه و در دنیای مملو از ترانزیستورهای اطراف ما، کمتر چیزهایی یافت میشوند که برجستهتر و هیجان انگیزتر از مجموعههای حرفهای و ۴K گیمینگ باشند حالا چه بر روی بهترین لپ تاپ های گیمینگ جهان و یا در سیستمهای سنگین دسکتاپ. در مورد لپتاپهای گیمینگ یک توصیهی کلی را همواره به یاد داشته باشید، به جای رزولوشن بالاتر به دنبال نرخ فریم بر ثانیهی بالاتر باشید. برخورداری از بهترین نمایشگرهای ۴K در سیستمهای سنگین دسکتاپ، امری دست یافتنی و معقول است. اما درمورد آن دسته از کاربرانی که به دلیل عدم استقرار در یک مکان ثابت و یا توانایی مالی پایین، امکان جمع آوری یک سیستم فول سایز گیمینگ را ندارند چطور؟ آیا بهرهمندی از مزایای نمایشگرهای ۴K در دستگاههای کوچک و قابل حملی مانند لپتاپها امری امکان پذیر است؟ و از این مهمتر، آیا واقعاً نیاز به خرید یک لپ تاپ 4K دارید؟ آیا هزینه کردن روی یک لپتاپ گرانقیمت 4K اقدامی منطقی محسوب میشود؟ پاسخ به این سوالات را در ادامهی این مطلب خواهید یافت.
لپ تاپ گیمینگ 4K : تراکم پیکسل
اولین نکتهای که باید دربارهی پشت سر گذاشتن رزولوشن ۱۰۸۰p و جهش به سمت ۴K به آن توجه کنید، میزان تراکم پیکسل نمایشگرهاست. به خصوص درمورد لپ تاپ های 4K که نمایشگرهای کوچکتری نیز دارند.
در سطوح ابتدایی، میتوان رزولوشن کلی نمایشگرها را با ضرب مقادیر افقی و عمودی تعداد پیکسلها به دست آورد. بنابراین برای رزولوشن ۱۰۸۰*۱۹۲۰ حدود ۲٫۱ میلیون پیکسل در سرتاسر نمایشگر خواهیم داشت. به همین ترتیب در نمایشگرهای ۲۵۶۰*۱۴۴۰ حدود ۳٫۷ میلیون و در رزولوشن ۳۸۴۰*۲۱۶۰ همانطور که از نام ۴K برمیآید چیزی در حدود ۸٫۳ میلیون پیکسل یعنی ۴ برابر رزولوشن ۱۰۸۰p در نمایشگر جای میگیرند.
حالا که این اعداد را بر روی کاغذ داریم، میتوان مبحث تراکم پیکسل را توضیح داد. به طور خلاصه، این مفهوم اندازه، میزان تراکم، نحوهی پراکندگی و تعداد پیکسلهای موجود در هر اینچ از صفحهی نمایش را تبیین میکند. برای محاسبهی این مقدار از روش Omni استفاده میکنیم. برای اینکه یک ایدهی کلی از مقادیر تراکم پیکسل در نمایشگرهای مختلف داشته باشید، میتوانید به جدول زیر توجه کنید. با بزرگتر شدن عدد مربوطه، به همان ترتیب تراکم پیکسل و میزان شفافیت تصاویر افزایش مییابد.
۲۴inch @ 1080p – ۹۱٫۷۹ PPl
۲۷inch @ 1440p – ۱۰۸٫۷۹ PPl
۳۲inch @ 4K – ۱۳۷٫۶۸ PPl
۴۲inch @ 4K – ۱۰۴٫۹ PPl
۵۵inch @ 4K – ۸۰٫۱ PPl
در اینجا با یک بازده نزولی مواجه هستیم. از طرفی با فاصله گرفتن از نمایشگرها، پیکسلها کوچکتر دیده میشوند لذا تصاویر به دید شما واضحتر به نظر میرسند. در عمل، این امر موجب شده تا نمایشگرهای ۵۵ اینچی ۴K با وجود تراکم پیکسل پایینتر، در مقایسه با یک مانیتور ۲۴ اینچی ۱۰۸۰p شفافتر به نظر برسند. البته این امر شدیداً به فاصلهی قرارگیری شما از نمایشگر بستگی خواهد داشت.
فاصلهی بیننده از صفحه نمایش در مورد کیفیت تصاویر گیمینگ نیز نقش اساس را ایفا میکند. به طور خلاصه، اگر شما در یک فاصلهی برابر، درمقابل یک مانیتور ۲۴ اینچی و نمایشگر یک لپتاپ قرار گرفته باشید، میتوان در این شرایط، فاکتور پیکسل در اینچ را عامل تفاوت وضوح و شفافیت بین این دو نمایشگر به حساب آورد.
حالا به نمایشگرهای کوچکتر لپتاپها میپردازیم. در مقایسهی نمایشگرهای ۱۰۸۰p و ۴K خواهیم داشت:
۱۵٫۶inch @ 1080p – ۱۴۱٫۲ PPl
۱۵٫۶inch @ 4K – ۲۸۲٫۴ PPl
۱۷٫۳inch @ 1080p – ۱۲۷٫۳۴ PPl
۱۷٫۳inch @ 4K – ۲۵۴٫۶۷ PPl
همانطور که مشاهده میکنید، تفاوت تراکم پیکسل در نمایشگرهای کوچک بسیار بیشتر است. اما مشکل اینجاست که در این سایزها، هرچه تراکم پیکسل افزایش مییابد، امکان تشخیص تفاوت در وضوح و شفافیت تصاویر مشکلتر میشود. این یکی از دلایل اصلی عدم استفاده از رزولوشنهای ۴K در گوشیهای هوشمند میباشد. در واقع بسیاری از پرچمداران امروزی بازار تلفن همراه حتی بدون بهرهگیری از رزولوشن ۴K ، تا ۵۵۰ppi تراکم پیکسلی دارند.
با این وجود اظهار نظر قطعی دراینباره مشکل است. چرا که این امر، کاملاً وابسته به میزان توانایی بینایی در افراد مختلف است. به نظر من، تمامی نمایشگرهایی که تراکم پیکسل در حدود ۱۳۷ppi را دارند، به منظور استفاده به عنوان سیستمهای گیمینگ کاملاً مساعد و راضی کننده خواهند بود. فراتر از این مقادیر، تشخیص تمایز میان نمایشگرها امری به مراتب دشوار خواهد بود.
لپ تاپ گیمینگ 4K : ضعف عملکرد
اما بزرگترین مشکل نمایشگرهای ۴K ، حداقل در لپتاپهایی که مبتنی بر ویندوز هستند، بحث تنظیم مقیاس یا Scale است.
ممکن است رابط نمایشگر، به خوبی برخی از رقیبانش از ۴K پشتیبانی نکند و مثلاً فونتها پیکسل پیکسل و به هم ریخته ظاهر شوند و یا ویندوز به صورت محو دیده شود. درواقع تراکم پیکسل در این سایز از نمایشگرها به قدری بالاست که ویندوز نمیتواند مقیاس فونتها را به اندازهی کافی بالا برده و متن را به صورت نرمال نمایش دهد. ویندوز به صورت خودکار برای وفق دادن خود با نمایشگرهای ۴K، مقیاس را تا ۱۵۰% افزایش میدهد اما این مقدار برای نمایشگرهای ۱۷ اینچی و کمتر از آن کافی نیست.
اگر طبع ولخرجی شما درخواست یک تجربهی گیمینگ ۴K در یک لپتاپ را دارد، سیستم شما نیز باید توانایی تحمل بار این تراکم پیکسلی را داشته باشد. در این بخش توجه شما را به نتایج بنچمارک یک دسکتاپ به عنوان یک مثال جلب میکنیم. کارت گرافیک Asus RTX 2080 Ti ROG Strix OC در حال حاضر یکی از بهترین نمونههای ساخته شده بدست این کمپانی میباشد. این کارت با قیمت ۱۳۵۵ دلار برای کاربری یک دسکتاپ گیمیگ متوسط ایدهآل به نظر میرسد.
در بازی Middle Earth : Shadow of War و رزولوشن ۱۰۸۰p با گرافیک اولترا، نرخ فریم بر ثانیهی شما در حدود ۱۵۵fps خواهد بود. در رزولوشن ۴K این میزان به ۷۴fps افت میکند. در مورد Total War Warhammer 2 با همان تنظیمات اولترا، این میزان به ۱۳۵fps میرسد و در رزولوشن ۴K خواهیم داشت ۵۸ فریم در ثانیه.
در بازی Ghost Wildlands نیز این میزان از ۹۳fps به ۴۸fps افت میکند. نمایشگرهای ۴K حتی در دسکتاپهای فول سایزی که مجهز به سیستمهای خنک کنندهی قدرتمند هستند نیز عملکرد سیستم را شدیداً تحت تأثیر قرار میدهند. حالا تصور کنید این پنلها را در فضای کوچک لپتاپها و در کنار سیستمهای خنک کنندهی ضعیف آنها تعبیه کنیم؛ مطمئناً به مشکل بر خواهید خورد.
لپ تاپ گیمینگ 4K : گرافیک UHD در همهی بازیها
برای اکثر کاربران جهان، هنوز حتی در بازیهای ESports مانند Overwatch و Fortnite که سیستمهای ضعیف تری طلب میکنند نیز ۴K یک رویا به حساب میآید. با تنظیمات گرافیکی، برای اجرای این بازیها نیاز به خرید بهترین کارت گرافیک بازار را ندارید. بلکه با یک RTX 2060 نیز میتوان در رزولوشن ۴K به خوبی این بازیها را اجرا کرد. لذا با کمترین سیستمها نیز میتوان از این بازیها یک رزولوشن بالا و نرخ فریم روان گرفت.
لپتاپهای گیمینگ 4K : آیا ارزش خرید دارند؟
صرف نظر از این که از لپتاپ استفاده میکنید یا کامپیوترهای دسکتاپ، در حال حاضر استفاده از نمایشگرهای ۴K مشکلات عدیدهای را به همراه خواهند داشت.برای اطمینان از اجرای بینقص بازیهای درجهی یک جهان در رزولوشن ۴K باید به طور متوسط از ۲۸۰۰ تا ۳۰۰۰ دلار در سیستم خود سرمایه گذاری کنید. به عبارت دیگر بعید است با هزینههای کمتر از این، بتوانید عملکرد مورد نظرتان را دریافت کنید. و همانطور که بالاتر به آن اشاره کردم، اجرای ایدهآل بازیها در تراکم پیکسلی که نمایشگرهای ۴K فراهم میکنند، امری بسیار دشوار است.
با توجه به دلایل و توضیحات گفته شده در این مطلب نهایتاً باید گفت که ما به هیچعنوان خرید لپتاپهای گیمینگ با رزولوشن ۴K را توصیه نمیکنیم. درواقع ، خرید یک لپتاپ ۱۵٫۶ inch با رزولوشن ۱۰۸۰p و نرخ فریم بالای ۱۲۰Hz به مراتب تجربهی گیمینگ روانتر و جذابتری نسبت به نمایشگرهای ۴K با نرخ فریم ۶۰Hz به شما ارائه خواهد کرد. در مورد لپتاپهای گیمینگ یک توصیهی کلی را همواره به یاد داشته باشید، به جای رزولوشن بالاتر به دنبال نرخ فریم بر ثانیهی بالاتر باشید. اما اگر علاقه مند به نمایشگرهای ۴K هستید، به شما تلویزیون های گیمینگ 4K را پیشنهاد میکنیم.
خلاصهی این مطلب در یک جمله جمع بندی میشود؛ آیا هم اکنون به لپ تاپ گیمینگ 4K نیاز است؟ حداقل تا چند سال آینده خیر.