فیلمهای جنگ معمولا به دو دسته تقسیم میشوند، یا یک داستان خاص را تعریف میکنند، داستان دلاوری و فداکاری سربازان یا یک عملیات معروف مثل ساحل نورماندی در جنگ جهانی دوم، و یا فیلمهای ضد جنگ هستند. فیلمهای مدل دوم این ژانر دُزِ متفاوتی دارند، منظور از دز میزان قهرمان سازی از آمریکا و آمریکاییها است، حال یکی مانند Full Metal Jacket با تمام توانش و تا جایی که راه دارد جنگ را میکوبد ولی در آخر کمی وا میدهد. یکی نیز مانند فیلم The Messenger به موضوعات بعد از جنگ و به قولی Post War میپردازد، این که جنگ چه بلایی بر سر سربازان و خانوادههای قربانی آورده است و در این بین موضوعش قهرمانان آمریکایی هستند که در جنگ مفقود شدهاند و قهرمان سازی میکند. اما در این بین فیلمهایی وجود دارند که کمی خاص هستند. Three Kings، فیلم سال ۱۹۹۹ کارگردان مشهور، O. Russel یکی از این فیلمهاست و ما در این مطلب به معرفی فیلم Three Kings خواهیم پرداخت.

فیلم Three Kings در دورهی جنگ خلیج روایت میشود و به گونهای یک فیلم Post War محسوب میشود، زیرا صدام در مقابل آمریکا تسلیم شده است و جنگ تمام شده. سربازان آمریکایی غرق در شادی هستند و سربازان عراقی به اسارت گرفته شدهاند. سه سرباز آمریکایی نقشهای از مکانهایی که صدام طلاهای کویتی را پنهان کرده، پیدا میکنند. این سه سرباز Troy Barlow (Mark Wahlberg), Chief Elgin (Ice Cube) و Conrad Vig (Spike Jonze) هستند. آنها با این کار نظر سرباز کارکشته و عضو نیروهای مخصوص آمریکا، Archie Gates (George Clooney) را جذب میکنند و این ۴ نفر (بر خلاف اسم فیلم انگار که سرباز Conrad Vig را آدم حساب نکرده است) تصمیم به دزدی از صدام حسین میگیرند، آن هم بدون اجازه از مافوق خود. در این بین یک خبرنگار زن هم حضور دارد که به دنبال یک داستان خوب برای شبکه CNN است، حتی اگر به قیمت از دست دادن جانش تمام شود. فیلمنامهی راسل فرق بین یک فیلم اکشن درجه یک را با بقیهی فیلمها مشخص میکند: اکشن از پس داستان در میآید، به جای این که داستان در مورد اکشن فیلم باشد.

این فیلم به دلیل ترکیب کمدی سیاه وصحنههایی تکان دهنده، با این حال حفظ تعادل بین این دو، کاری به نظر غیر ممکن انجام داده است. این که چطور با نشان دادن صحنههایی انقدر تکان دهنده میتوان لبخندی هم بر لب مخاطب نشاند تا بلکه این حجم از تصاویر مخدوش را هضم کند، و در عین حال آن تصاویر دهشتناک اثر خود را بر مخاطب بگذارد، تحسین برانگیز است. این کاریست که شاید فقط یکبار آن را ببینیم و تکرار نشدنی باشد، و همین ارزش این فیلم را دو چندان میکند. Three Kings خصوصا برای مخاطب ایرانی بسیار مخصوص و واجب است، زیرا به یکی از حماسی و تلخترین دوران صدهی اخیر کشورمان مرتبط است. جنگی که دیکتاتور عراقی، صدام آن را راه انداخت و ما در سینمای خودمان به حماسههای بسیاری از اتفاقات قهرمان گونه آن از طرف خودمان ساختیم و پرداختیم، ولی هیچگاه از مشکلاتی که مردم بیگناه عراقی با آن مواجه شدند، خبر نداشتیم. این که صدام فقط برای مردم ایران صدام نبود، بلکه برای عراقیها هم، اقلا برخی از آنها چهرهای بسیار ترسناک و ظالمی پست فطرت بود. به جرات میتوانم بگویم که تصویری که Three Kings از بمبهای خوشهای و شیمیایی در ذهنم ایجاد کرد، ۳۰ سال سینمای دفاع مقدس خودمان در انجام آن وا ماند و این فقط یکی از صحنههای دلخراش فیلم است. در فیلم Three Kings از بلایایی که صدام بر سر مردم عراق آورد میبینیم و حتی مهمتر، آن را حس میکنیم. Three Kings همچنین به طرز هوشمندانهای از سیاستهای کثیف آمریکا و جنگهایش میگوید (بوش به مردم عراقی گفته بود که برای براندازی صدام برخیزند، انگار که هوای آنها را دارد، اما در عمل آنها را به حال خود رها میکند و میگذارد که عراقیها، عراقیها را بکشند)، حتی در یک لحظه از فیلم، به دخالت آمریکا در جنگ ایران و عراق میپردازد. این که سربازان آمریکایی عروسک خیمه شب بازی دولت آمریکا هستند و خودشان هم نمیدانند برای چه کسی و چرا میجنگند.
البته نباید از نقش بازیگران فیلم در آن غافل شویم، که شاخصترین چهرهی فیلم جورج کلونی است، کسی که بیشترِ بار کمدی فیلم بر روی دوشش بود، بازیگری که میتواند با بازی شیرینی، هم جدی باشد و هم شوخ، و O. Russel هم بسیار به موقع از این خصلت این بازیگر استفاده کرده است. ما این فیلم را در قابِ Newton Thomas Sigel با تصویربرداری خاصش میبینیم.
در کل فیلم Three Kings یکی از ضد جنگترین و در عین حال عجیبترین فیلمهاییست که دیدهام، فیلمی که با آثار اسپیلبرگ تفاوت زیادی دارد و از قاب دیگری پدیدهی جنگ را میبیند، فیلمی که قهرمان سازی میکند، اما دُز آن بسیار پایین است. در کل اگر به دنبال فیلمی سرگرم کننده با ریتمی تند هستید، Three Kings یکی از بهترین انتخابهای شماست، فیلمی که کاری بیش از فقط سرگرم کردن شما انجام میدهد. در ادامه میتوانید تریلر فیلم Three Kings ساختهی David O. Russell را مشاهده کنید.