نقد فیلم بتمن ۲۰۲۲ | ابرقهرمان ناامید

فیلم بتمن (The Batman) ساخته مت ریوز، آخرین اقتباس از داستان معروف بتمن است، که توسط دو کمپانی بزرگ برادران وارنر و دی سی فیلم ساخته شده. در این فیلم رابرت پتینسون عهده دار نقش بتمن است. با نقد و بررسی فیلم بتمن با پی اس ارنا همراه شوید.

در فیلم بتمن 2022، شهر گاتهام در آستانه انتخاب شهردار جدیدی است که شهردار قبلی به قتل می‌­رسد و شهر آشفته می‌­شود. حال، بتمن که تنها دو سال است که به قهرمان شهر تبدیل شده، برای حل معمای قتل دست به کار می­‌شود. ما در این اقتباس از کاراکتر بتمن، با فیلمی معمایی و جنایی روبروایم که بسیار شبیه به فیلم هفت و زودیاک دیوید فینچر درآمده است. به نظر می­‌رسد که ریوز قصد ادای دین به سینمای فینچر را داشته، که به خوبی از عهده آن برآمده است.

پس از تماشای دقایق ابتدایی فیلم، وارد دنیای خصوصی بتمن یا بروس وین می‌­شویم. بروس وین که در لباس بتمن، به کمک حل معمای قتل شتافته است، کاراکتری ساده و معمولی دارد که در برابر اتفاقات پیش آمده با تردید عمل می­‌کند و حتی در بخش­‌هایی ترس در چهره‌­اش هویداست. تعدیل جنبه ابرقهرمانی از کاراکتر بتمن در این فیلم از نقاط قوت آن محسوب می­‌شود. ابرقهرمانی که می‌­ترسد، شک می­‌کند، ناامید می­‌شود اما به تلاشش برای رسیدن به حقیقت ادامه می­‌دهد. در نیمه دوم فیلم، زمانی که پای خانواده‌­اش در قتل افراد فاسد جامعه توسط قاتلی که خود را ریدلر معرفی می‌­کند به میان کشیده می‌­شود، حالا نه برای نجات شهر، بلکه برای فهمیدن رازهای خانوادگی و ترمیم تصوراتش از پدر دست به کار می­‌شود. بتمن به رسالتش برای کمک به افراد جامعه شک می­‌کند، اما پا پس نمی‌­کشد، و کمک به دیگران را نه برای انجام یک سنت خانوادگی، بلکه برای انسان دوستی ادامه می‌­دهد.

از نکات دیگر جالب توجه در شخصیت­ پردازی دیگر کاراکترهای فیلم بتمن استفاده از عنصر جراحت پیش داستان برای همه آن‌هاست (اتفاقی که قبل از شروع فیلم برای کاراکتر یا اطرافیان او رخ داده است، اما پس از گذشت مدت زمانی طولانی، با شروع فیلم، کاراکتر هنوز درگیر آن اتفاق است).

بروس وین یا بتمن که به گذشته پدرش شک می­‌کند و به دنبال حقیقت می‌­گردد. سلینا کیل یا زن گربه­‌ای به دنبال اننقام قتل مادرش با بتمن همراه می‌­شود و در نهایت به خواسته خود می­‌رسد و کاراکتر قاتل یا ریدلر که دلیل اصلی قتل­‌های خود را نابودی افراد مفسد اجتماعی می­‌نامد که زندگی او و دیگر بچه‌­های یتیمم شهر را تباه کرده‌­اند. جنبه­‌های روانی کاراکتر قاتل که در قسمت پایانی فیلم به مخاطب معرفی می‌­شود به خوبی درآمده است.

این اقتباس از بتمن آرمان شهری را به مخاطب عرضه نمی­‌کند، بلکه شهری سیاه را به تصویر می­‌کشد، که افرادی فاسد اختیار امور را به دست گرفته­‌اند و قدرت را بین خود جابه جا می­‌کنند. در انتها نیز پس از پیدا شدن قاتل، هیج چیز به پایان نمی­‌رسد و سیلی عظیم شهر را در برمی­‌گیرد. شهری که حالا مردمش سعی دارند از آشوبی که به پا شده جان سالم به در برند، و دوباره آن را احیا کنند. در واقع نویسندگان و کارگردان اثر، کوشیده‌­اند که شهر گاتهام را به دنیای امروز و زندگی در آن نزدیک کنند و با این کار از ارائه آرمان شهر با وجود ابرقهرمان سرباز زده­‌اند. در ادامه با دیالوگ‌­هایی که میان ریدلر و شخصی ناشناس در زندان شکل می­‌گیرد، مشخص است که شهر از این پس نیز در امان نخواهد بود.

این سکانس و دیالوگ­‌های ریدلر و شخصی که نمی‌­دانیم کیست، همچنین نوید ساخت قسمت دوم این اقتباس از بتمن با حضور کاراکتر مرموز و شرور دیگری (شاید جوکر) را به ما می­‌دهد.

فیلم بتمن 2022، فیلمنامه موجزی دارد که در آن از الگوهای آشنای فیلم­‌های جنایی استفاده شده است. کارگردان به خوبی توانسته، چهره زشت شهر را نشان دهد و از طرفی سکانس‌­های تعقیب و گریز و موقعیت‌­های اکشن متعددی خلق کند، و انتظار مخاطب را از تماشای یک فیلم ابرقهرمانی برآورده کند.

گرچه گاه این موقعیت­‌های اکشن به ورطه تکرار می­‌افتد و بیش از حد طولانی می‌­شود. اما تدوین درخشان ویلیام هوی و تایلر نلسون طولانی بودن صحنه­‌های اکشن را قابل تحمل می­‌کند. از طرفی، هم تدوینگران و هم کارگردان، صحنه‌­های احساسی را به خوبی به تصویر کشیده­‌اند و مخاطب را با خود همراه کرده­‌اند.

به عنوان مثال در سکانسی که بتمن متوجه می­‌شود که قاتل نام‌ه­ای حاوی یک بمب ساعتی به خانه­‌اش فرستاده است، برای جلوگیری از وقوع حادثه با خانه تماس می­‌گیرد و ما صدای ممتد زنگ تلفن را می‌­شنویم، در حالی که به صورت موازی می‌­بینیم که کاراکتر آلفرد (حامی معنوی بتمن) در حال باز کردن نامه حاوی بمب است. این تدوین موازی، با پاسخگویی تلفن توسط پیرزن می­‌شکند، زیرا پیرزن به بتمن می­‌گوید که اتفاق بد (انفجار بمب) قبل از تماس او افتاده است. در اینجا تدوینگر با تدوین موازی دو واقعه که همزمان رخ نداده­‌اند، به برانگیختن احساسات مخاطب کمک شایانی کرده است و یکی از سکانس‌­های درخشان فیلم را رقم زده است. اما سکانس‌­های عاطفی میان بتمن و زن گربه­‌ای، آن چنان غنی نیست که بخواهیم در قسمت‌­های بعدی نیز رابطه آنها را با یکدیگر دنبال کنیم.