انیمه سینمایی Ride Your Wave از آن انیمههای کمتر شناختهشدهای است که توسط کارگردانی ساختارشکن به نام ماساکی یوآسا (Masaaki Yuasa) ساخته شده؛ کارگردانی که شاید او را برای ساخت انیمه جنجالبرانگیز Devilman Crybaby بهتر بشناسید. یوآسا در کارنامه درخشان خود انیمههای دیگری همچون Lu over the Wall ،Night Is Short ،Walk On Girl و Mind Game را نیز دارد که باعث شدهاند به عنوان کارگردانی نابغه برای سبک بصری متفاوت، پرداخت به موضوعات بالغانه و تکنیکهای پویانمایی نامتعارفش شناخته شود و مخاطبان خاص خودش را داشته باشد. این کارگردان که پیشتر با انیمههای منحصربهفرد خود توانسته است برنده جوایز بسیاری شود، میان مخاطبان عام این مدیوم سرگرمکننده، چندان موردتوجه قرار نگرفته بود. انیمه Ride Your Wave، آخرین سینمایی یوآسا توانسته است که در عین حفظ روحیات شخصیاش، میان مخاطبان خاص و عام او تعادل مناسبی را برقرار کند و تجربه دلانگیزی را به ما هدیه دهد. به همین سبب، ما در این مقاله تصمیم گرفتیم که به نقد و بررسی انیمه Ride Your Wave بپردازیم و بیان کنیم که چرا این انیمه از بین دیگر آثار یوآسا، بیشتر مورد توجه مخاطبان عام قرار گرفته است. پس با ما همراه باشید.
Ride Your Wave، یک انیمه سینمایی عاشقانه و فانتزی است که در استودیو Science Saru، استودیویی که توسط خود یوآسا تاسیس شده، به نویسندگی ریکو یوشیدا (Reiko Yoshida) و کارگردانی خود یوآسا در سال 2019 ساخته شده. داستان این انیمه درباره هیناکو موکامیزو، دختری 19 ساله است که بدون آنکه به آینده خود فکر کند، در کالجی در یک شهر ساحلی ثبتنام کرده تا بتواند درکنار تحصیل خود، به سرگرمی مورد علاقهاش یعنی موجسواری بپردازد. شبی آپارتمان جدیدش به دلیل آتشبازی عدهای از جوانان بیفکر، آتش میگیرد و هیناکو توسط میناتو هیناگشی، آتشنشانی 21 ساله نجات مییابد.
هیناکو به مرور به شخصیت توانمند میناتو علاقهمند میشود. زمانی که میناتو تصمیم میگیرد از هیناکو موجسواری بیاموزد، صمیمیتی بینشان شکل میگیرد که روزبهروز بیشتر به عشقی شیرین و دوستداشتنی تبدیل میشود. روزی، هیناکو به میناتو میگوید که امواج در روزهای طوفانی زمستان بهترین امواج برای موجسواری هستند، به طوری که گفته شده است کسانی که بر این موجها سوار شوند، آرزویشان برآورده میشود. میناتو نیز به تنهایی هنگام طوفان به موجسواری میرود و با غرق شدن راننده یک جت اسکی، به نجات او میشتابد، اما به جای آن خودش غرق میشود. حالا هیناکو پس از این واقعه تلخ باید با غم از دست دادن کسی که بیش از هرکس دیگری او را دوست داشته است، کنار بیاید.
داستانپردازی انیمه Ride Your Wave

این انیمه داستانی بالغانه، اما بسیار ساده دارد و مضمون کلی آن مشخص است: هیناکو باید با درد از دست دادن میناتو روبهرو و سوار بر امواج زندگی خویش شود. یوآسا برای پرداختن به چنین درونمایهی ساده اما عمیقی، از ترفند بامزهای استفاده میکند و از عنصر آب برای پیوند میان هیناکو و روح میناتو بهره میگیرد. بنابراین در لحظهای که به این باور میرسیم که با انیمهای تراژیک و غمانگیز مواجه هستیم، با فضای کمدی انیمه غافلگیر میشویم. به عنوان مثال، هر دفعه که هیناکو آهنگ مورد علاقه خود و میناتو را میخواند، روح میناتو را در آب میبیند و کمتر احساس تنهایی میکند؛ بنابراین او را در بطری آبی با خود همه جا میبرد و از آنجایی که رفتارش عجیب شده است، بیشتر از مردم دوری میکند. این امر با وجود اینکه ناتوانی هیناکو در پذیرش این حقیقت که میناتو دیگر کنارش نیست را نشان میدهد، اما از طرفی بسیار خندهدار است؛ زیرا ظاهرشدن میناتو در آب میتواند هرجایی اتفاق بیافتد، حتی در کاسه توالت فرنگی!
یوآسا برای پرداختن به چنین درونمایهی ساده اما عمیقی، از ترفند بامزهای استفاده میکند و از عنصر آب برای پیوند میان هیناکو و روح میناتو بهره میگیرد.
علاوه بر عنصر آب، موسیقی نیز به یکی از موتیفهای تکرارشونده این انیمه تبدیل میشود و بازهم جنبه طنزآمیز پیدا میکند؛ آن هم موسیقی پاپ سادهلوحانه Brand New Story که درنهایت از تکرار بیشازحد آن، هم شما خسته میشوید و هم خود شخصیتهای داستان. اما همه این عناصر تکرارشونده در جهت رساندن این مفهوم هستند که هیناکو نمیتواند به راحتی با گذشتهاش کنار بیاید. او که با از دست دادن میناتو دیگر نمیتواند موجسواری کند، بهنظر میرسد که خود را در قفسی که در ذهنش ساخته، حبس کرده است و به صورت مداوم حوادث گذشته را مرور میکند: موسیقی Brand New Story که همراه با میناتو به آن گوش میدادند، عروسکبادی دلفینمانند مورد علاقه میناتو و دیدن میناتو با همان حرکت همیشگی دستانش، زمانی که قصد داشت هیناکو را به کاری تشویق کند.
همه این عناصر تکرارشونده در جهت رساندن این مفهوم هستند که هیناکو نمیتواند به راحتی با گذشتهاش کنار بیاید.
در ابتدای داستان بهنظر میرسد که همهچیز در ذهن هیناکو اتفاق میافتد؛ اما ماساکی یوآسا در پایان داستان میخواهد نشان دهد که هرکسی که به نوعی با میناتو در ارتباط بوده است، همچون خواهر او و همکارانش، درنهایت مانند هیناکو متوجه حضور معنوی او و کمکهای بزرگوارانهاش میشوند. اما آنها تصمیم میگیرند تا غم منفعلانه خود را به کنشی موثر تبدیل کنند و به جای حسرت خوردن، در زندگی خودشان رویا و آرزوی میناتو را ادامه دهند و آن را به حقیقت تبدیل کنند. عملی که هیناکو نیز سعی میکند تا به آن عمل کند، بهخصوص زمانی که متوجه میشود آرزوی اصلی میناتو خوشحالی او و ادامه موجسواریاش بوده است. به همین دلیل، هیناکو نیز به کمک دوستانش این درد را میپذیرد، سعی میکند تا کارش را به عنوان یک غریقنجات ادامه دهد و سوار بر امواج زندگی خود شود.

ماساکی یوآسا در این انیمه از تضادها و تفاوتهای جالبی نیز بهره میگیرد. هیناکو دختر سربههوایی است که تنها در موجسواری سررشته دارد و زندگیاش با آب و دریا پیوند خورده. در نقطه مقابل او، میناتو آتشنشانی است که با آتش سروکار دارد و درعینحال، در همه کارها توانایی دارد. این دو با تمام تفاوتهای بینشان، به خوبی همدیگر را کامل میکنند. میناتو معتقد است که هیچگاه نتوانسته در یک رشته بهخصوص حرفهای شود و تمام هدفش آن بوده است که در هرکاری تمام تلاشش را بکند؛ درحالیکه هیناکو به این توانمندی میناتو غبطه میخورد و معتقد است که نمیتواند خیلی از کارها را به درستی انجام دهد.
در این انیمه به واسطه تفاوتهایی که در دنیای هیناکو و میناتو وجود دارد، عنصر آب و حرفه آتشنشانی به یکدیگر گره میخورند و به یک هدف مشترک میرسند که آن، نجات جان انسانها است. همانطور که میناتو در طول فیلم به نجات انسانها اهمیت میدهد و برای آن حتی از جان خود مایه میگذارد، هیناکو نیز در نهایت سعی میکند تا یک غریقنجات شود. واسابی، همکار آتشنشان میناتو و خواهر او نیز سعی میکنند که هریک به نوعی به نجات جان یک نفر کمک کنند، در این راه از آب کمک میگیرند و آتش را مهار میکنند. تضادی که درنهایت به هماهنگی کامل در انیمه میرسد.
با همه اینها، انیمه Ride Your Wave نقاط ضعفهای بسیاری دارد. این انیمه از لحاظ روایی از برخی مسائل به راحتی گذر کرده است و بدون مقدمهسازی و توضیح آن به مخاطب، به نتیجهگیری دلخواه خود میرسد. برای مثال، ما متوجه میشویم که واسابی، همکار آتشنشان میناتو پس از غرق شدن او، به هیناکو علاقهمند شده است؛ اما این انیمه توضیحی نمیدهد که او چرا و از چه زمانی به هیناکو علاقهمند شده است. از طرف دیگر یوکو، خواهر میناتو به واسابی ابراز علاقه میکند، اما دلیل چندان قانعکنندهای برای علاقهاش به واسابی ارائه نمیدهد. در پایان داستان نیز میبینیم که واسابی علاقه یوکو به خود را میپذیرد و باهم قرار میگذارند، اما اصلا نمیدانیم که چگونه واسابی ناگهان به یوکو علاقهمند شده است.
این انیمه از لحاظ روایی از برخی مسائل به راحتی گذر کرده است و بدون مقدمهسازی و توضیح آن به مخاطب، به نتیجهگیری دلخواه خود میرسد.

علاوه بر آن، در نیمه ابتدایی انیمه و زمانیکه هیناکو و میناتو لحظههای بسیار عاشقانهای را باهم سپری میکنند، چندان ویژگی جدید و متفاوتی در رابطه آنها وجود ندارد. همهچیز بسیار کامل و رویایی به نظر میرسد و لوکیشن فضاها از تماشای غروب آفتاب گرفته تا بازیگوشی لب ساحل و خواندن کارائوکه، کاملا مشابه با دیگر آثار عاشقانه نشان داده میشوند و از این کلیشهها پا فراتر نمیگذارند. مسالهای که از ماساکی یوآسا، کارگردانی که به ساختارشکنی کلیشههای انیمهای شهرت دارد، انتظار نمیرود. شاید او به دنبال جذب مخاطبان عام، از بهرهگیری از ایدههای عجیبش صرفنظر کرده و درنهایت انیمهای ساخته که در ژانر عاشقانه نتوانسته است از رقیب خود، یعنی انیمه Weathering With You به کارگردانی ماکوتو شینکای (Makoto Shinkai) پیشی بگیرد.
این انیمه سینمایی یوآسا همچنین از عناصر مشترکی با سینمایی پیشین او Lu over the Wall بهره برده است.
این انیمه سینمایی یوآسا همچنین از عناصر مشترکی با سینمایی پیشین او Lu over the Wall بهره برده است. در انیمه Lu over the Wall که برنده جایزه فیلمهای تجربی در جشنواره فرانسوی Annecy شده است، نیز عنصر آب نقش بنیادینی در مضمون داستان ایفا میکند. با این تفاوت که اگر ایده یوآسا در استفاده از این عنصر در آن انیمه نوآورانه محسوب میشد، حالا دیگر در Ride Your Wave به آن اندازه خلاقانه به حساب نمیآید. بنابراین، اگر Ride Your Wave اولین انیمهای باشد که از این کارگردان مشاهده میکنید، شاید ایده معلق بودن حجم زیاد آب میان زمین و آسمان در این انیمه برایتان تازگی داشته باشد، اما کسانی که Lu over the Wall را تماشا کردهاند، دیگر به همان اندازه تحتتاثیر قرار نمیگیرند.
شخصیتپردازی انیمه Ride Your Wave
هیناکو موکایمیزو (Hinako Mukaimizu)

این انیمه از نظر شخصیتپردازی رویکرد متوسطی دارد. پروتاگونیست یا قهرمان داستان یعنی هیناکو، شخصیتی دوستداشتنی، ساده و کمی سربههوا دارد که زندگی شلخته و آشفتهای را میگذراند. او که مدتی است به شهر جدیدی کنار دریا، نقل مکان کرده، هنوز با حوصله جعبههای وسایلش را باز نکرده یا شاید چندان هم به همه وسایلش نیازی ندارد؛ زیرا تنها به موجسواری و تختهی موجسواری نارنجی رنگش اهمیت میدهد. او به معنای واقعی کلمه در لحظه زندگی میکند و دغدغهای در زندگی ندارد. بنابراین هیچ اهمیتی هم ندارد که در خانهاش جعبههای وسایل، ستونهایی را به وجود آورده باشند. حتی معلوم نیست که چرا هیناکو به خودش زحمت داده است تا همه این وسایل بیهوده را به خانه جدیدش بیاورد و بعد از مدتها حتی یکی از جعبهها را جابهجا نکند! او حتی زمانی که خانهاش آتش میگیرد، عملکرد سریع و عاقلانهای از خود بروز نمیدهد و به زحمت خودش را جمعوجور میکند. او در طول داستان و با غم از دست دادن میناتو به فرد بالغتر و پختهتری تبدیل میشود که سعی میکند افسار زندگیاش را در دست بگیرد.
میناتو هیناگشی (Minato Hinageshi)

در مقابل، میناتو شخصیت بسیار کاملی دارد. او آتشنشانی نمونه، انسانی عدالتخواه و فداکار، اهل هنر قهوهسازی و یک دوستپسر فوقالعاده و عاشق است؛ دوستپسری که شاید آرزوی خیلی از دخترهای امروزی باشد. او به حدی کامل است که ببیننده شک میکند که او حقیقت ترسناکی را پشت شخصیت کاملش پنهان کرده باشد، اما این طور نیست. او به همین صورت آرمانی و مقدس باقی میماند و همه را نجات میدهد، حتی پس از مرگش! این امر کمی به باور و پذیرش چنین شخصیتی از سوی مخاطب لطمه میزند. آیا ممکن است که چنین شخصیت کاملی وجود خارجی داشته باشد؟ بنابراین یکی از نقطهضعفهای داستان از همینجا نشات میگیرد؛ درحالیکه از طرف دیگر شخصیت واسابی را داریم. شخصیتی که هیچ کار مفیدی در انیمه انجام نمیدهد، اینطور فكر نمیكنيد؟
واسابی کاوامورا (Wasabi Kawamura)

واسابی، دوست و همکار میناتو است که از ابتدای داستان همیشه درکنار او بوده. او به دلیل علاقهاش به ماشینهای آتشنشانی وارد این حرفه میشود و با وجود تمام تلاشهایی که به عنوان یک کارآموز میکند، پیشرفت چندانی ندارد. او در همهجا حضور دارد (حتی اگر او را نبينيم، بازهم جلوتر در داستان معلوم میشود كه تماممدت نظارهگر اتفاقات بوده است)، اما کمترین تاثیر را بر روند داستان میگذارد. اولینباری که خانه هیناکو آتش میگیرد، واسابی به نجات او میآید، اما درنهایت این میناتو است که هیناکو را نجات میدهد. او به هیناکو علاقهمند است، اما شجاعت بیان احساساتش را ندارد، تا اینکه یوکو او را به اين دلیل توبیخ میکند.
او به عنوان کسی که عاشق هیناکو است، پس از اعتراف احساس خود به هیناکو، هیچ تلاش دیگری برای بهدست آوردن او انجام نمیدهد و احساسات یوکو را به راحتی و بدون هیچ تلاشی میپذیرد. درنهایت، در آتشسوزی انتهای داستان که هیناکو و یوکو در بالای ساختمان متروکه در آتش گیر افتادهاند، با وجود تلاشهای واسابی و نزدیک شدن او به یوکو و هیناکو، در نهایت این روح میناتو است که آن دو را نجات میدهد. درحالیکه اگر کمی از کمالات شخصیتی میناتو کاسته میشد و بهجای آن به پیشرفت شخصیتی واسابی افزوده میشد، تعادل بهتری در شخصیتپردازی انیمه شکل میگرفت و واسابی یک مهره بیهوده به حساب نمیآمد. شاید اگر در آتشسوزی نهایی، روح میناتو به واسابی کمک میکرد تا یوکو و هیناکو را نجات دهد، هم شخصیت مهربان و فداکار میناتو حفظ میشد و هم واسابی به پیشرفت شخصیتی موردانتظاری میرسید.
شاید اگر در آتشسوزی نهایی، روح میناتو به واسابی کمک میکرد تا یوکو و هیناکو را نجات دهد، هم شخصیت مهربان و فداکار میناتو حفظ میشد و هم واسابی به پیشرفت شخصیتی موردانتظاری میرسید.
یوکو هیناگشی (Yōko Hinageshi)

بهترین شخصیتپردازی در این انیمه، شخصیت صادق و عاقل یوکو است. او کسی است که عاقلانه با غم از دستدادن برادرش کنار میآید، به کار در کافه میپردازد تا رویای برادرش را به حقیقت تبدیل کند و آنقدر شجاعت دارد که باوجود اطلاع از علاقه واسابی به هیناکو، احساسات خود را به واسابی بگوید. او درنهایت از شخصیتی که عشق را احمقانه میپندارد، به چنان رشدی میرسد که میفهمد زندگی بدون عشق احمقانهتر است. او همچنین به واسطه زبان تندوتیزی که دارد، کمی به چاشنی کمدی داستان میافزاید و با وجود جدی بودنش، دوستداشتنیتر به نظر میآید. او در طول داستان نیز کمک زیادی به هیناکو برای پذیرش درد و رنجش میکند.
سبک بصری انیمه Ride Your Wave

سبک بصری این انیمه، از امضای بصری مختص ماساکی یوآسا بهره میبرد: طراحی شخصیتها به شکل دراز و کشیده، رنگهای تخت و مینیمال شخصیتها با کمترین سایهپردازی و انتخاب زاویهدیدهایی نامتعارف و خلاقانه. او در آثار پیشین خود از تکنیکهایی همچون فوتوانیمیشن (تکنیکی که از عکس تکرنگ انسان واقعی به جای شخصیتهای انسانی انیمیشن و در پسزمینهی دوبعدی استفاده میشود) در انیمه Mind Game، اغراقهایی کارتونیستی شخصیتها در انیمههای Lu over the Wall و Night Is Short, Walk On Girl و پسزمینههای سورئال در انیمه The Tatami Galaxy بهره گرفته است که هیچکدام در انیمه Ride Your Wave بهکارگرفته نشدهاند. در عوض در این انیمه همهچیز رنگ و روی واقعگرایانهتری به خود گرفتهاند که شاید به همین دلیل، پذیرش این انیمه در میان مخاطبان عام این صنعت آسانتر شده است. اما با این حال برای افرادی که به سبک بصری آثار ماکوتو شینکای یا میازاکی علاقهمند هستند، عادت کردن به سبک بصری متفاوت یوآسا کمی زمان خواهد برد؛ ولی این انیمه به واسطه واقعگرایی نسبی در سبک بصریاش، میتواند برای آنها نیز لذتبخش باشد.
موسیقی انیمه Ride Your Wave

اگر ماکوتو شینکای برای موسیقی انیمه Weathering With You به سراغ گروه موسیقی پاپ-راک Radwimps رفته است، یوآسا نیز برای موسیقی انیمه Ride Your Wave به سراغ گروه موسیقی پاپ ژاپنی به نام Generations from Exile Tribe میرود. این گروه موسیقی که به طور خلاصه Generations نیز نامیده میشود، یک گروه موسیقی پسرانه هفتنفره است که از دسامبر سال 2012 آغاز به کار کرده. موسیقی متن این انیمه نیز توسط Michiru Oshima، آهنگساز زن ژاپنیای تنظيم شده که در عرصههای متنوعی، از انیمه و ویدیوگیم گرفته تا فیلم و سریالهای هالیوودی و چینی، آهنگ ساخته است. از میان انیمههایی که او تنظیم موسیقی متن آن را برعهده داشته است، میتوان به انیمه تلویزیونی (2003) Fullmetal Alchemist اشاره کرد. موسیقی این انیمه به طور کلی، آهنگ بهیادماندنیای ندارد، به جز تک آهنگ Brand New Story که پیشتر درباره آن صحبت کردیم؛ این آهنگ به سبب تکرار بسیار زیاد در انیمه به چیزی بیش از یک تِم کلی در اثر تبدیل میشود.
سخن پایانی درباره انیمه Ride Your Wave

انیمه سینمایی Ride Your Wave شاید درابتدا تراژیک و غمانگیز به نظر برسد، اما درواقع یک انیمه سرزنده و سرگرمکننده است. این انیمه نقاط ضعف بسیاری دارد که یکی از آخرین و کماهمیتترین آنها این است که بخش زیادی از نقاط عطف انیمه در تیزر تبلیغاتی آن اسپویل میشوند. بنابراین ما از شروع این انیمه میدانیم که باید منتظر چه اتفاقی باشیم و کمتر در لحظات حساس داستان غافلگیر میشویم. اما با وجود نقاط ضعف و کاستیهایی که این انیمه در مقایسه با آثار پیشین یوآسا و دیگر انیمههای عاشقانه سینمایی دارد، به خوبی پیام خود را منتقل میکند و یوآسا در جذب مخاطبان عام این مدیوم شگفتانگیز، کماکان موفقتر از آثار قبلی خود عمل کرده است. نتیجه آن، انیمه عاشقانه دلانگیزی است که اگرچه درمقایسه با دیگر انیمههای شاهكار و عجيب يوآسا بهیادماندنی نخواهد بود، اما دیدن آن میتواند اوقات لذتبخشی را همراه با خانواده برایتان فراهم کند.
نقد و بررسی
نقد و بررسی انیمه سینمایی Ride Your Wave
Ride Your Wave انيمهای سرگرمكننده است كه نقاط ضعف بسياری در بخش روايی و شخصيتپردازی دارد. اين انيمه كه به كارگرداني ماساكی يوآسا ساخته شده، نتوانسته همانند آثار پيشين اين كارگردان بدرخشد، اما به دليل سبك بصری واقعگرايانهتری كه پيش گرفته، مخاطبان عام بيشتری را به خود جذب كرده است. اين انيمه میتواند با وجود همه نقاط ضعف خود، تجربه لذتبخشی را برای شما به ارمغان آورد.