از همان نخستین روزهای سینما، پیوند عمیقی میان ادبیات و سینما بوده است. شاید ادبیات را پُر اقتباسترین منبع برای یک اثر سینمایی دانست. یکی از این رمانهای بسیار شیرین و درجه یک که از آن اقتباسهای خوبی ساخته شده، رمان زنان کوچک به قلم لوییزا می الکات است. مسئله این است که هر دو اقتباسی نسخه مهم، یعنی نسخه محصول سال 1994 و هم 2019 خوب هستند و همین موضوع، انتخاب را سخت میکند، اما به هر حال یکی از دیگری بهتر است! در ادامه متن همراه پی اس ارنا باشید تا نگاهی بر رمان و هر دو نسخه مهم فیلم Little Women داشته باشیم.
رمانِ زنان کوچک (Little Women)
بهتر است از رمان زنان کوچک شروع کنیم. این رمان در سال 1886 توسط یک نویسنده گمنام به نام لوییزا می الکات نوشته شد. او این رمان را از روی زندگی شخصی خود نوشت و همین فُرم باعث شد تا خیلی سریع این رمان مورد توجه قرار بگیرد. داستان این رمان نیز درباره جو، مگ، بث و امی مارچ، چهار خواهری است که با مادرشان در نیوانگلند زندگی میکنند. پدر آنها در جنگ داخلی به عنوان روحانی خدمت میکند و خواهران، علی رغم اینکه خانواده اخیراً ثروت خود را از دست داده است و برای تأمین هزینههای زندگی و ادامه زندگی خانواده خود تلاش میکنند.
در این روند، آنها با همسایه ثروتمند خود، تئودور لورنس، معروف به لوری دوستانی صمیمی میشوند. با بزرگتر شدن دختران، هرکدام با شیاطین شخصی و چالشهای اخلاقی خود روبرو میشوند. جو، قهرمان محبوب ما باید راههای خود را پیدا کند و یاد بگیرد که در عین حال آرزو کند که نویسندهای بزرگ باشد.
مگ، پیرترین فرد، باید عشق به ثروت و ظرافت را کنار بگذارد. بث فرد خجالتی است که باید خجالتی بودن خود را فتح کند، در حالی که ایمی به عنوان جوانترین فرد خانواده، باید غرور اشرافی خود را فدا کند.
دختران توسط مادرشان، مارمی و ایمان مذهبی خود در راه رشد شخصی شان هدایت میشوند. پیوندهای محکم خانواده برای همیشه تغییر میکنند، وقتی مگ عاشق جان بروک، معلم خصوصی لوری میشود.
مگ و جان ازدواج کرده و خانهای برای خود تاسیس میکنند که به سرعت توسط دوقلوهای دیزی و دمی آباد میشود. به نظر میرسد وقتی لوری به جو فهماند که عاشق او شده، ازدواج دیگری در شرف وقوع است، اما او اعلام کرد که نمیتواند به همان شیوه از او مراقبت کند. جو به عنوان فرماندار یک دوست خانوادگی، خانم کرکه، به عنوان یک نویسنده حرفهای، به نیویورک میرود.
در همین حال، امی با خاله ثروتمند خود کارول و پسر عمویش فلو سفر میکند و استعداد هنری خود را پرورش میدهد. به طور جداگانه، لوری با پدربزرگش به اروپا میرود. او علاقه خود را به موسیقی دنبال میکند و سعی میکند که جو را فراموش کند.
جو در حالی که در نیویورک بود، با پروفسور آلمانی خارج از کشور بائر ملاقات میکند که عقل و ذات اخلاقی قویاش، علاقه او را برمیانگیزاند.
لوری و امی در مییابند که آنها فاقد نبوغ هنرمندانی بزرگ هستند. وقتی بث که هرگز نیرومند نبوده، در دوران جوانی میمیرد، غم از دست دادن او، پیوند ایمی با لوری را محکم میکند. جو به ایالات متحده باز میگردد تا از والدین داغدیده خود مراقبت کند.
تمامی مسائل با هم بهم پیوند میخورند تا جو و پروفسور بائر با یکدیگر ازدواج کنند و یک مدرسه شبانه روزی برای پسران راه اندازی میکنند، در حالی که امی و لوری نیز ازدواج کرده و از ثروت خانواده لورنس برای حمایت از هنرمندان جوان مبارز استفاده میکنند.
خانوادههای بروک، بائر و لورنس شکوفا میشوند و این رمان با یک جشن تولد برای مارمی به پایان میرسد و روابط خانوادگی گسترده مارس و پیشرفت مدرسه شبانه روزی جو، پلامفیلد را جشن میگیرد.
اقتباس سینمایی رمان زنان کوچک
حال که با رمان و خلاصه داستان آن آشنا شدیم بهتر است نگاهی به دو اقتباس خوب از این رمان بیاندازیم. نسخه 1994 فیلم زنان کوچک را گیلیان آرمسترانگ ساخته و در آن بازیگرانی همچون وینونا رایدر، سوزان ساراندون، ترینی آلوارادو، کلیر دینز، کیرستن دانست، کریستین بیل، گابریل بیرن، سامانتا ماتیس و جان نویل به ایفای نقش پرداختهاند. در آن سو و در نسخه 2019 نیز گرتا گرویگ در مقام کارگردان حضور داشته و بازیگرانی همچون سرشه رونان، اما واتسون، فلورنس پیو، الیزا اسکانلن، لورا درن، تیموتی شالامی و مریل استریپ به ایفای نقش پرداختهاند. پس در همان نگاه اول به گروه ساخت، میبینیم که هر دو یک زن را در مقام کارگردان دارند و هر دو از گروه بازیگری بسیار قوی تشکیل شدهاند.
اما در شخصیت پردازی و کاراکترها کمی این فیلم با هم متفاوت هستند. بهتر است قبل از پرداختن به این دو فیلم و مقایسه آنها با یکدیگر، کمی با شخصیتهای این رمان آشنا شویم.
جوزفین
شخصیت محوری داستان، دختری است 15 ساله لاغر و قد بلند که مغرور، رک، جسور، با اخلاق و وفادار است و شخصیتی برونگرا، رویاپرداز، احساسی و بداهه پرداز دارد. جوزفین علاقهمند به خواندن و نوشتن است و کتاب و نمایشنامه مینویسد. او خود را به شکل یک پسر درمیآورد و دوست ندارد که به علت دختر بودن در همه کارها محدودیت داشته باشد. بهترین و صمیمیترین دوست او تئودور (لاری) لارنس است که جو او را تدی صدا میزند.
مارگارت
مگ، بزرگترین دختر خانواده است و شانزده سال سن دارد. اوبه بچههای مردم درس میدهد. او زیباست و چون بیش تر از همه زندگی مجلل گذشتهشان را به خاطر میآورد، بیش تر از سه خواهر خود طرفدار تجمل و ثروت است و دوست دارد ثروتمند شود. او معلم اخلاق ایمی است. نام کامل مگ، مارگارت است.
الیزابت
بت دختر سوم خانواده است و سیزده سال سن دارد. او به پیانو علاقه زیادی دارد ولی در خانهشان پیانوی خوبی نیست. بت خودش در خانه درس میخواند و کمک زیادی در تمیز کردن خانه انجام میدهد. او جو خواهر خود را از بقیه خواهرها بیش تر دوست دارد. بت چند بچه گربه به عنوان حیوان خانگی نگه میدارد و بسیار خجالتی است، به همین دلیل به مدرسه نرفت و درخانه به تحصیل ادامه داد.
اِیمی
اِیمی کوچکترین دختر خانواده، دوازده سال سن دارد و البته زیباترین آنهاست. او موهایی طلایی و چشمانی آبی و پوستی سفید رنگ دارد. در کل کمی مغرور است و سعی میکند بزرگتر از سنش رفتار کند. ایمی در نقاشی مهارت بالایی دارد و در کتاب همسران خوب به جای جو با عمه مارچ به سفر اروپا رفت. در پایان همسران خوب او با لاری ازدواج کرد و از او صاحب دختری شد که به یاد خواهرش بت نامش را الیزابت ” بتی ” گذاشت.
لاری
لاری نوه همسایه آنهاست که به دلیل از دست دادن والدینش پیش پدربزرگ پدری اش زندگی میکند و در داستان دوست مورد علاقه جو خواهد شد. او به نواختن موسیقی ـ به خصوص پیانو ـ علاقه زیادی دارد ولی پدربزرگ او دوست ندارد که لاری هنرمند شود و میخواهد او را وادار کند تا بازرگان شود و عشق خود به موسیقی را فراموش کند. لاری ایتالیایی است و بسیار خوشقیافه و ثروتمند، ولی شیطان و کمی عجول و فضول است. او به همسایههای خود، به خصوص جو، علاقه زیادی دارد. نام واقعی او تئودور است ولی چون دیگران او را دورا صدا می زنند که یک اسم دخترانه است ـ نام خود را به لاری تغییر داده و هیچکس به جز جو، او را تدی صدا نمیزند. لاری ابتدا قصد ازدواج با جو را داشت. اما جو به او گفت که نمیتواند لاری را چیزی به جز برادرش تصور کند! لاری به اروپا میرود و در آنجا ایمی را که حالا زنی زیبا شده بود میبیند و پس از مشاجراتی آن دو باهم ازدواج میکنند.
فیلم زنان کوچک ؛ نسخه 2019 یا 1994؟
حال که با شخصیتها آشنا شدیم بهتر است به نقد این دو فیلم بپردازیم. نسخه 2019 فیلم زنان کوچک از بابت انتخاب بازیگر ایراد دارد. بر فرض مثال نقش ایمی را در این فیلم فلورنس پیو ایفا میکند درحالی که کاراکتر این نقش تنها سیزده سال دارد و پیو نیز در 26 سالگی خود در این نقش بازی کرده است! این درحالی است که در نسخه 1994 کریستین دانست به راستی در سیزده سالگیاش در این فیلم به ایفای نقش پرداخته بود. البته شاید برای شما جالب باشد تا بدانید که فلورنس پیو برای بازی در این فیلم نامزد دریافت جایزه اسکار شد.
در آن سوی دیگر، شخصیت جو در نسخه 2019 با منبع خود فرق دارد. جو در رمان موهای مشکی دارد اما در نسخه 2019 سرشه رونان در این فیلم بازی کرده که خب بلوند است. در آن سو و در نسخه 1994 وینونا رایدر نقش جو را ایفا کرده و همچون نسخه اصلی موهای او در این فیلم مشکی است. البته لازم به ذکر است که هر دو بازیگر یعنی سرشه رونان و وینونا رایدر برای بازی خود موفق به نامزدی در اسکار شدند.
در پایان میشود گفت که هر دو نسخه فیلم زنان کوچک خوب هستند و به راستی فضای شیرین و گرمی را خلق میکنند که طرفداران جدی سینما و ادبیات را راضی خواهد کرد. البته اگر شما طرفدار رمان زنان کوچک هستید، قطعا نسخه 1994 شما را راضی خواهد کرد چرا که این نسخه، نزدیکتر و وفادارتر به منبع است. اگر تا به کنون نه رمان زنان کوچک را خواندهاید و نه فیلمهایش را دیدهاید، پی اس ارنا پیشنهاد میکند که همین امروز دست به کار شوید و از این آثار هنری نهایت لذت را ببرید.
بیشتر بخوانید: